آرشیو سه‌شنبه ۸ خرداد ۱۳۹۷، شماره ۴۱۰۰
صفحه اول
۱
سرمقاله

خلوص نیت و همدلی

دکتر معصومه ابتکار

امام خمینی(ره) در روزهای خیزش مردم علیه نظام خودکامه شاهنشاهی و پس از پیروزی انقلاب بارها و بارها از اتکال به خدا و وحدت کلمه به عنوان دو رکن موفقیت نهضت نام بردند. ایشان چه در سخنرانی های عمومی و چه در پاسخ به خبرنگاران اصرار داشتند از اهمیت خلوص نیت و نیز ضرورت یکپارچگی و پرهیز از تفرقه صحبت کنند و مکرر به آیه واعتصموا بحبل الله جمیعا ولاتفرقوا اشاره می کردند. به نظرم این تاکیدات و اشارات نشانگر نگرش فلسفی امام به جنبش های اجتماعی و سیاسی مبتنی بر اندیشه دینی بود.

امام خمینی(ره) در واقع ذات پیروزی و موفقیت را به دو عنصر نیت خالص و همدلی و همگرایی وابسته می دانستند. چنان چه هر یک دچار خدشه شود، بر دیگری اثر منفی می گذارد و استمرار پیروزی را نیز تضعیف می کند. از نظر امام، اتکال به خدا و خلوص نیت به مفهوم پرهیز از شرک بود و شرک شامل پذیرش سلطه هم هست. همچنین اتکال به خدا در مقابل خودکامگی و هوای نفس قرار می گیرد. در تعبیر امام و بسیاری از بزرگان دین، جهاد اکبر به معنای مبارزه با خودخواهی و رذایل اخلاقی است که البته آفت بزرگ جریانات اجتماعی و سیاسی نیز به حساب می آید. به همین خاطر، امام درکنار تاکید بر مبارزه با سلطه بیگانه و حفظ استقلال کشور بر ضرورت مبارزه مستمر با هوای نفس و خودخواهی به خصوص نزد سیاستمداران و صاحبان منصبان تاکید داشت. از دیدگاه امام، نتیجه خلوص نیت و کنار گذاشتن مطامع شخصی و فردی دستیابی به همگرایی و همدلی است. به نحوی که مبارزه با دشمنان بیرونی و درونی امکان پذیر می شود. امروز تحولات و رویکردهای جاری در سطح جامعه نشانگر ضرورت توجه به این وصیت امام است. به خصوص اینکه شاهدیم به جای تلاش برای همگرایی در حل چالش ها و مشکلات، چگونه نفرت پراکنی با هدف نا امیدی مردم، اصل قرار می گیرد.