آرشیو یکشنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۷، شماره ۶۷۹۸
ماه مهر
۱۱
درس هایی از نهج البلاغه - 10

اندازه نگهدار

دکتر منصور پهلوان (استاد دانشگاه)

چقدر خوب است که انسان قدر خود را بداند، جایگاه خود را بشناسد و از حدود آن تجاوز نکند که گفته اند: خدا رحمت کند کسی را که اندازه خود را بشناسد و از حدود آن در نگذرد. علی علیه السلام در کلامی می فرماید: الا تربع ایها الإنسان علی ظلعک (نهج البلاغه نامه 28) یعنی: ای انسان آیا به ناتوانی و لنگی خود نمی نگری و از حد و اندازه خود در می گذری؟

گاهی هم عناوین اعتباری انسان را می فریبد و می پندارد اگر در پست و مقام ارتقا حاصل کرده است، الزاما در کمالات انسانی و فهم و درایت نیز برتر است و گاه کلمات نالایقی در شان بزرگان بر زبان جاری می کند که نشان از غرور و تکبر اوست. همچنان که بزی بر بلندی نشسته با شیری چنین کرده بود و داستانش در ابیات زیر آمده است:

یکی بز به شیری ز بامی بلند

سخن گفت نالایق و ناپسند

ز پایین به حسرت چنین گفت شیر

تو را بام بنموده این سان دلیر

فرو تر اگر آیی و ایستی

من آنگه بگویم که تو کیستی

بسی دون که گردد دلیر از مقام

چو آن بز که شد بر هوا روی بام