آرشیو پنج‌شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۷، شماره ۶۸۰۲
ماه مهر
۱۱
درس هایی از نهج البلاغه - 12

اطاعت مشروط

دکتر منصور پهلوان (استاد دانشگاه)

هنگامی که علی علیه السلام مالک اشتر را - که دست راست او محسوب می شد- به حکمرانی مصر فرستاد، نامه ای هم برای مردم آن سامان فرستاد و آنان را به وظایف و حقوقشان آگاه کرد و از جمله سفارش های آن حضرت این بود که از اوامر مالک اشتر تا آنجا اطاعت کنند که دستوراتش مطابق حق و حقیقت باشد و اگر مطابق نبود از آن سرپیچی کنند. (و اطیعوا امره فیما طابق الحق). این نامه در نهج البلاغه نامه 38 آمده است.

از این کلام گهربار معلوم می شود که اطاعت از اوامر حکومتی و مافوق، به شرطی مجاز است که آن اوامر مطابق حق و حقیقت باشد و اگر دستوری بر باطل بود، نباید آن را بموقع اجرا گذاشت. مثلا اگر فرمانده ای به سربازی دستور دهد که به بی گناهان تیراندازی کند، سرباز نباید چنین کند و اگر وزیری دستور دهد پولی به ناحق پرداخت شود، نباید آن دستور را اجرا کرد.