آرشیو دو‌شنبه ۸ امرداد ۱۳۹۷، شماره ۹۲۷۵
صفحه اول
۱
سرمقاله

مقوله دستپاچگی سیاسی

حامد حاجی حیدری

چرا دولت آقای روحانی، مواجهه ای تا این اندازه نحیف و ضعیف و ملتهب، و توام با «دستپاچگی سیاسی | Political Panicky»، بر تحولات و رویدادهایی که کاملا قابل پیش بینی بود، داشت؟ در یک کلام این که، به نظر می رسد، دولت نتوانست کلیدنکته های اصلی را از موضوعات فرعی تشخیص دهد و بر موضوعات اصلی متمرکز شود. وقتی دولت نتواند آرامش و اعتماد به نفس خود را حفظ کند، امواج التهاب در سطح مردم می تواند تا سطوح تقریبا نامحدودی بسط یابد. می گویم «تقریبا نامحدود»، چرا که اغلب، فرهنگ به فریاد می رسد و با تعجب می بینیم که مردم عامی ضمن ارائه تحلیلی هوشیارانه از آن چه روی داده است، با تعجب می پرسند که چرا دولت تا این اندازه ملتهب است، و گاه بدبینانه سوال می کنند که آیا از ملتهب نشان دادن خود نفعی می برند؟ و می خواهند بازار را شلوغ کنند؟ آیا ربطی بین این التهاب ها و تامین هزینه دو انتخابات پیش رو توسط جناح حاکم هست؟ و خیلی فرض های بدبینانه دیگر که قدر مشترک آن ها این است که دولت نباید تا این اندازه در قبال موضوعی که کاملا قابل پیش بینی و تدارک بود، دستپاچه و بی تدبیر نشان دهد، و این سطح از «دستپاچگی سیاسی»، طبیعی به نظر نمی رسد. خلاصه، مردم فکر می کنند و در تامل هستند؛ ولی ما کوشش می کنیم که این فرض های منفی را بر راه یابی های خود مسلط نکنیم، و در این زمینه توصیه هایی به سیاستمداران ارشد دولت داریم:نخست آن که برای پرهیز از «دستپاچگی سیاسی»، بر اصول، ثابت قدم باشید؛ یک فایده اصو گرا بودن و اصلاح طلب و پراگماتیست نبودن در همین گیر و دار موقعیت های حساس معلوم می شود. از امپراطوری روم و مارکوس اورلیوس که نه، حتی پیش از آن در یونان باستان، و البته مقدم بر همه آن ها، در میراث ادیان سترگ ابراهیمی، یک فضیلت سیاسی فراگیر و مشترک و مورد توافق همین است؛ این که اصول را درک کنید و بر آن ها پایبند بمانید، و ایمان داشته باشید که چون معماری پایه های هستی بر این اصول است، التزام شما به اصول، نهایتا فریادرس شما خواهد بود، و جایی برای دلهره نیست. محکم بر اصول بایستید و بدانید که جهان و عالم همراه شماست.

نکته دوم این است که خوب دقت کنید و ابعاد موضوع را جستجو نمایید. پیش از ارائه هر گونه اقدام سرنوشت سازی مانند تصمیمی که در مورد ارز گرفته شد، خوب صبر کرده و به نظرات تمام فعالان حیطه سیاست و اقتصاد، به خوبی گوش دهید.

اگر به سرعت یک تصمیم ناسنجیده 4200 تومانی بگیرید، دیگر ارزیابی های عاقلانه و با طمانینه که قبلا به اسم «دلواپسی» سرکوب شده بودند، و فی الحال، عمق نافذ بودن دیدگاه آن ها معلوم شده است، مجالی برای طرح نمی یابند.نکته سوم این که جزئیات را به خوبی از هم متمایز کنید. روی رخداد پیش آمده و افراد درگیر تمرکز کنید. تنها از حقایق برای فهم و تحلیل پدیده استفاده کنید. موقعیت را شرح داده و تاثیر آن روی کار خود و پیامدهای بعدی اش را به روشنی بیان کنید. از حدس زدن در مورد دیگران و انگیزه و دلیل رفتار آن ها نیز خودداری بورزید.

نکته چهارم این است که در دسترس و با مردم باشید. همواره مطمئن شوید که مردم شما را از خودشان می دانند، و با شما همراهی خواهند کرد؛ در این صورت، مطلقا از هیچ چیز نهراسید. دولتی که با مردمش همراه باشد، از هیچ ابرقدرتی نباید بترسد، خصوصا که آن مردم، ملت ایران باشند. آن زمان گذشت که ابرقدرتی علیه یک ملت، برای رسیدن به مقاصد حقیرش، اعلام جنگ کند. تازه آن موقع هم، اگر مغولان با ملت یکپارچه ایران رویاروی بودند، محال بود که بر مرزهای ایران وارد شوند؛ چه رسد به امروز که مغولان زمان نیز به حفظ ظاهر منوط اند.

نکته پنجم این است که قولی ندهید که نتوانید به دلیل حفظ اصول یا مصالح کشور اجرا کنید؛ از خودتان مایه بگذارید، ولی از اصول و ملت، نه. و مردم هم قول نمی خواهند، عمل می خواهند؛ پس مطلقا بیهوده قول ندهید؛ و اگر لازم شد قولی بدهید، قولی بدهید که بتوانید به آن عمل کنید، و در این قول از خودتان و توش و توان واقعی تان مایه بگذارید؛ بگویید که در میان مردم حاضر خواهید شد و با آن ها سیاست خواهید ورزید؛ و اگر دردی هست، با آن ها درد خواهید کشید. فرهنگ ملی مبتنی بر همدلی را تقویت کنید. واقعا باید از طعنه به دلواپس ها عذرخواهی بفرمایید. آن ها با دید نافذی دلواپس ملت و وطن بودند و امروز همه ملت دیده اند که بصیرت های آن ها درست بود. باید پرخاش های بی رحمانه سال های قبل خاتمه یابد، و همدلی آغاز شود. تنها در این صورت است که سایرینی که دغدغه میهن دارند، درس و پند تقدیر دلواپسان JCPOA را کنار خواهند گذاشت، و به شما نزدیک می شوند و برای کمک به شما همت می گمارند. باید به همه نیروها اطمینان داده شود که با آنان به عدالت رفتار خواهد شد، و در این مسیر چه نیک است دلجویی و توبه از کژرفتاری فاحش با دلواپسان. این دلجویی، معنای تاریخی خوبی هم خواهد داشت، چرا که اصلاح مسیرها همواره مکرم خواهد بود.