(Impostor Syndrome)، که برای نخستین بار توسط سوزانا ایمز و پائولین رز کلنس مفهوم سازی شد، یک اختلال است که طی آن افراد موفق، نمی توانند پیشرفت ها و پیروزی های خود را بپذیرند. به عنوان مثال فرد فکر می کند: «بازهم خوش شانس بودم. مردم به زودی می فهمند که من هیچ ارزشی ندارم». باوجود شواهد متعددی که خلاف این مسئله را ثابت می کند، افرادی که به سندرم ایمپاستر دچارند، به هیچ وجه نمی پذیرند که به خاطر شایستگی، هوش و توانایی خود به موفقیت رسیده اند. به رغم آنکه این مفهوم نیرومند، از همان ابتدا برای تحلیل جنبش های موفق زنان و جنبش های نیرومند دینی عصر رنسانس به کار رفت، ولی بیش از جامعه شناسی در روانشناسی نفوذ داشته است؛ و برداشت من این است که این مفهوم، اکنون برای لایه هایی از جامعه ما که آماج شبکه های اجتماعی سیاه نما هستند مصداق بارزی یافته است و می تواند دلالت های خوبی در تحلیل رویدادهای جامعه شناختی ما داشته باشد.

نکته دوم: بیایید بگویم که دقیقا چه اتفاقی افتاده است؛ از سال 1376/1997 بحران اقتصادی جهان آغاز شد و از سال 1386/2008، در موج دوم بحران، تمام ملل دنیا را تحت تاثیر کلافه کننده خود قرار داده است؛ از ورشکستگی های بزرگ در شرق دور، تا فروریختن بانک ها و کمپانی های بزرگی که سمبل و حیثیت اقتصاد آمریکا محسوب می شدند، تا به لرزه درآمدن اقتصاد آلمان و فرانسه و چین و هند و برزیل و آرژانتین و مصر و ترکیه و.... این، یک بحران اقتصادی فراگیر است. به رغم سال ها تحریم و هزینه های عظیم جنگ تحمیلی عراق، ما به برکت اتحاد ملی، مدیریت مردمی-انقلابی، و ذخایر انرژی، اکنون و با تاخیر بسیار، امواج بحران را در سواحل کشور احساس می کنیم.یک سیاست حساس، مردمی، و اصطلاحا «سطح مستضعفین»، موجب شد که سطح مناسبی از تامین اجتماعی (سطح مناسب در قیاس با نظام های اقتصاد سیاسی حال حاضر جهان) گسترش یابد و جلوی ضربه اقتصاد جهانی گرفته شود.

نکته سوم: به رغم آنکه اقتصاد مقاومتی به میراث مانده از دوران دفاع مقدس (و واقعا «مقدس») باعث شد که ما لااقل تا آغاز این دولت، جز در مقاطعی، چیزی از این بحران نفهمیم، ولی رقابت های بی رحمانه انتخاباتی کثرت گرا که میراث روشنفکری هفتاد و ششی است، به علاوه مطبوعات و فرهنگ روزنامه نگاری سیاه نمایی آن، و نهایتا مدیریتی که در این دولت اخیر عمدتا مردمی و انقلابی نیست، به یک نکوهش وسیع قربانی منجر شده است، طوری که گویی در متن بحران فراگیر اقتصادی جهان، حادمسئله اقتصادی، تنها مسئله ماست، و از ماست که بر ماست! در صحنه شبکه های اجتماعی، یک نحو خودتحقیرگری بی پایان جریان دارد که در یک افق دید جهانی می توان به آن «سندرم ایمپاستر اجتماعی» اطلاق کرد. کسی مانند دکتر هاشم پسران که در مقیاسی جهانی به اقتصادسنجی مشغول است، سیاست های اقتصادی ایران را بحرانی نمی بیند، ولی از درون، سیاه نمایی مطلق در جریان است. در نتیجه این جو بیمارگون، آن قدر حرافی غیرواقعی تیغ در دست مشغول بریدن ساقه های امید است، که انبوهی به سیاق مهران مدیری را مصمم کرده تا ترک محفل مجازی کنند و سر خویش بگیرند و خلاص شوند از این همه سیاه پردازی که عمده فایده آن، توقف اراده های تاریخ ساز است.تحلیل اقتصادی درست: از یک دیدگاه اقتصادی، اگر اصل حادمسئله اقتصادی امروز جهان و ایران، «اشتغال» است؛ مغز و جوهر این اصل، به فراگیری حضور ماشین ها و خصوصا ماشین های هوشمند در مشاغلی مربوط می شود که پیش از این، انسان ها در آن ها مستقر می شدند. انسان ها، با کار کردن در موقعیت هایی که امروز توسط ماشین ها اشغال شده است، قدرت خرید می یافتند که در سایه این قدرت خرید، زنجیره وار موقعیت های شغلی بعدی زنده می شدند و زنده می ماندند. اکنون، با حضور ماشین ها با تکنولوژی بالا، تحت مالکیت های بزرگ جهانی و با حفظ روابط اقتصادی پیشین و قیمت هایی که در چارچوب یک اقتصاد مالی تعیین می شوند، عایدی کار ماشین ها به جیب این اقلیت مالک ماشین ها می رود، و فوج فوج مردم بیکار جهان، به صف فقرا می پیوندند، طوری که فاصله میان غنی و فقیر در تمام جهان به طرز بی سابقه ای رو به افزایش است. این، درون مایه «رکود تورمی» فراگیری است که اقتصاد جهانی را با دشواری حاد مواجه کرده است و البته دم و دنباله آن به ایران هم رسیده است؛ راه حل، دقیقا در یک اقتصاد انقلابی متکی بر ارتباط نزدیک سیاست گذار اقتصادی با مردم است، که به «ارزش اخلاقی تامین اجتماعی» و «عدالت» تاکید دارد. از این زاویه دید، دلیل آن که بخش عمده ای از مردم ما خصوصا به برکت میراث انقلاب و جنگ، و احیای آن ارزش ها در دولت نهم، چندان از این تحول اقتصادی مهم و فراگیر آسیب ندیدند، همان نقطه قوت انقلابی ماست که روشنفکری همواره در جریان یک «سندرم ایمپاستر اجتماعی»، آن را تحقیر می کرده است. روحیه انقلابی که این همه کارهای بزرگ صورت داده است و جهانی را انگشت بر دهان کرده است، از سوی روشنفکری و دنباله های آن در اقشار متوسط شهری مستقر در فضای مجازی، تحقیر می شود. باید به دکترین انقلابی «ظرفیت های انسانی» بازگردیم.