نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، هفته گذشته اعلام کرد نشستی درباره ایران به ریاست ترامپ در 26 سپتامبر را در دستور کار شورای امنیت قرار داده است. آمریکا به عنوان یکی از اعضای شورا در ماه سپتامبر ریاست این شورا را بر عهده دارد و به طور معمول می تواند موضوع یا موضوعات مدنظر خود را در قالب یک «بحث عمومی» در دستور کار شورا قرار دهد. این رویه ای معمول است و تقریبا همه اعضای شورا در دوره یک ماهه ریاست خود، یک موضوع گاه ابتکاری را برای بحث در دستور کار شورا قرار می دهند (در این نوع نشست ها کشورهای غیر عضو شورا هم می توانند شرکت و سخنرانی کنند). در این باره معمولا دیگر اعضای شورا با رئیس دوره ای مخالفت نمی کنند؛ چون اولا اغلب موضوعات پیشنهادی مشکل زا نیست و ثانیا در صورت مخالفت، خودشان هم ممکن است در دوره ریاست شان بر شورا با اشکال تراشی دیگر اعضا مواجه شوند؛ بنابراین اعضای شورا معمولا با هم تفاهم می کنند. البته در مواردی بسیار استثنائی نیز تفاهم حاصل نمی شود و تکلیف یا با رای گیری تعیین می شود یا اعضای مخالف چون معمولا رای لازم را ندارند، چاره ای جز همراهی نمی بینند. مثلا در ژانویه گذشته و با وجود مخالفت شماری از اعضا، شورا به درخواست آمریکا نشستی درباره ناآرامی های دی ماه در ایران برگزار کرد. در مواردی نیز برخی اعضای غربی شورا اصرار داشته اند نشستی درباره حقوق بشر در برخی کشورها مثل برمه برگزار کنند که با مخالفت برخی دیگر مواجه بوده؛ چراکه نقض حقوق بشر، تهدید صلح و امنیت بین المللی به شمار نمی رود و مهم تر از آن به این دلیل که نگران رویه شدن این موضوع و استفاده از آن علیه خودشان هستند. به هر حال، طبق قاعده رئیس باید موافقت اعضا را برای گنجاندن یک موضوع در دستور کار شورا جلب کند و معمولا تلاش حداکثری برای رسیدن به اجماع و خودداری از رای گیری صورت می گیرد. از آنجا که این قبیل موضوعات رویه ای procedural محسوب می شوند، مطابق بند 2 ماده 27 منشور، رای مثبت 9 عضو شورا برای تصمیم گیری لازم است و وتو در موضوعات رویه ای کاربرد ندارد؛ یعنی اگر رئیس شورا یک موضوع رویه ای را برای دستور کار مطرح کند، برای رد آن حداقل شش کشور باید به آن رای مخالف بدهند. با توجه به مطالب فوق، بعید است بتوان جلوی برگزاری جلسه مدنظر آمریکا را گرفت. تاکنون هیچ یک از اعضای شورا با برگزاری نشست پیشنهادی آمریکا مخالفت نکرده اند و بسیار بعید است که شش کشور از 15 کشور عضو شورا برای مخالفت با این پیشنهاد قدم جلو بگذارند. از طرفی، سخن دیمیتری پولیانسکی، از سفرای روسیه در سازمان ملل، به نوعی در تایید برگزاری نشست است. او گفته است که این «نشست باید بر اجرای برجام و خروج آمریکا از آن» متمرکز شود. این در حالی است که نیکی هیلی گفته بود که موضوع نشست «نقض حقوق بین الملل از سوی ایران و اشاعه بی ثباتی عمومی از سوی ایران در خاورمیانه خواهد بود». این موضع روسیه به این معنی است که روسیه با اصل نشست مخالف نیست و بعید است که با توجه به این موضع روسیه، کشور دیگری از در مخالفت با اصل برگزاری جلسه در آید. (قضیه برگزاری یک نشست شورا در پنجم سپتامبر درباره اوضاع داخلی نیکاراگوئه که با اصرار آمریکا برگزار شد، گویای مطلب است. سه کشور یعنی روسیه، چین و بولیوی از قبل صریحا با برگزاری نشست مذکور مخالفت کرده و آن را خارج از شرح وظایف شورا دانسته بودند.

اما چون تعداد مخالفان از سه عضو تجاوز نکرد، کار به رای گیری هم نکشید و جلسه برگزار شد).بنابراین به نظر می رسد که ایران باید خود را برای برگزاری نشست یادشده و مواجهه منطقی با آن آماده کند. از آنجا که در این «بحث عمومی» کشورهای غیر عضو شورای امنیت نیز می توانند شرکت و سخنرانی کنند، ایران طبعا می تواند در این نشست شرکت و سخنرانی کند؛ بنابراین سه موضوع از هم اکنون باید مدنظر باشد: نخست تصمیم لازم درباره شرکت در سطح رئیس جمهور یا وزیر خارجه یا سفیر ایران در سازمان ملل گرفته شود (با فرض اینکه ریاست نشست مذکور را ترامپ عهده دار خواهد بود، دیگر کشورها الزامی به اینکه در همان سطح شرکت کنند، ندارند). دوم اینکه متن سخنرانی بسیار مهم است. مخاطب این متن سخنرانی 400، 500 کلمه ای باید افکار عمومی بین المللی و دولت ها در نظر گرفته شود و عقلانیت و منطق آنها خطاب قرار گیرد و عمدتا عیان کننده نقاط ضعف تیم ترامپ باشد. سوم با توجه به اینکه علاوه بر اعضای شورا، احتمالا 30، 40 کشور دیگر نیز سخنرانی خواهند کرد، ضروری است که نمایندگان ایران بیشترین تلاش را برای متقاعدکردن کشورها به تبدیل این نشست شورا به فرصتی برای انتقاد از اعمال خودسرانه و یک جانبه گرایانه آمریکا، از جمله خروج آمریکا از برجام به عمل آورند.