آرشیو چهارشنبه ۹ آبان ۱۳۹۷، شماره ۵۲۳۹
زندگی: دانش
۱۵
دانش فضایی

کشف ابری در مریخ که از زمین هم دیده می شود!

محمدرضا رضایی

کاوشگر اروپایی مارس اکسپرس تصاویر حیرت انگیزی از یک ابر بزرگ در مریخ به زمین مخابره کرده است. این ابر حاوی یخ آب است و در ارتفاع 20 کیلومتری از دهانه آتشفشانی موسوم به آرسیا در نزدیکی خط استوای مریخ تشکیل شده است.

کشیدگی ابر کشف شده به حدود 1500 کیلومتر می رسد؛ تقریبا به اندازه فاصله بین تهران تا زاهدان! بزرگی این ابر به حدی است که اکنون با تلسکوپ های آماتوری در زمین نیز می توان آن را تشخیص داد. مارس اکسپرس از 22 شهریور تاکنون با هدف بررسی تغییرات و منشاء شکل گیری ابر مریخی، آن را زیر نظر دارد. داده های مارس اکسپرس نشان می دهد علت شکل گیری این ابر به فعالیت های آتشفشانی ارتباطی ندارد و جریان های جوی باعث پیدایش آن شده است. اگرچه شیب جانبی و دامنه آتشفشان آرسیا بر ساختار و ظاهر آن تاثیر می گذارد. آنچه در مشاهدات اخیر مارس اکسپرس باعث حیرت دانشمندان شد، ابعاد بزرگ این ابر بود. این ابر بلافاصله پس از فروکش کردن توفان سراسری در مریخ به وجود آمده است. توفانی که بیش از چهار ماه کل سیاره را در برگرفته بود و حجم ذرات معلق در جو این سیاره به حدی بود که عملا امکان مشاهده سطح مریخ وجود نداشت. از این رو مطالعه چنین ابرهایی به دانشمندان کمک می کند تا تاثیر گردوغبار را روی شکل گیری و ساختار ابرهای مریخی بررسی کنند. مارس اکسپرس حدود دو ماه پیش هم خبرساز شد و دانشمندان اروپایی اعلام کردند داده های این کاوشگر نشان می دهد در زیر سطح منطقه ای در قطب جنوب مریخ، مقادیر قابل توجهی آب مایع وجود دارد. مارس اکسپرس در حال حاضر بیش از 15 سال است در مدار مریخ به ماموریت خود ادامه می دهد.