آرشیو چهار‌شنبه ۲۳ آبان ۱۳۹۷، شماره ۴۲۳۱
صفحه اول
۱
سرمقاله

تخریب ازسوی رقبای دولت

دکتر محمود صادقی

رواج پولشویی در ایران و بسیاری کشورهای دیگر موضوعی غیرقابل انکار است و اتفاقا به دلیل اینکه پولشویی، پدیده ای شایع و رایج بوده، مجالس گذشته نیز در این رابطه قانونگذاری کرده اند. بر این اساس، قانون مبارزه با پولشویی در سال 86 به تصویب رسیده، در سال 87 ایران به کنوانسیون مبارزه با فساد پیوست که بخشی از مباحث مدنظر این کنوانسیون همین موضوعات مربوط به پولشویی است و پس از آن نیز در سال 91 بود که قانون داخلی مبارزه با تامین مالی تروریسم به تصویب رسیده است. بنابراین ، قانون گذاری نشانگر وجود این پدیده و ضرورت برخورد با آن است. نکته حایز اهمیت در مبارزه با پولشویی این است که این جرم عمدتا به صورت فراملی دنبال می شود؛ چراکه این جرم معمولا در جریان مخفی کردن پول های کثیفی که در اثر جرایم دیگر همچون تروریسم یا قاچاق مواد مخدر، اسلحه و انسان حاصل می شود، رقم می خورد و باتوجه به اینکه ممکن است یک جرم به طور همزمان در چند کشور اتفاق بیفتد، کنوانسیون های بین المللی مختلف طراحی و تشکیل شده و کشورها به صورت دو یا چندجانبه با یکدیگر همکاری می کنند. در ایران نیز از اواسط دهه 80 قانون گذاری در زمینه مبارزه با پولشویی آغاز شده و از اواخر این دهه و اوایل دهه 90 ساختارهای مربوط به مبارزه با پولشویی در کشور، ایجاد و مستقر شده است که مرکزیت این ساختار در سازمان مبارزه با پولشویی زیرنظر وزارت امور اقتصادی و دارایی است و علاوه بر این نهاد، شورای عالی مبارزه با پولشویی به صورت فراقوه ای تشکیل شده و درمجموع بخش های مختلف دستگاه های دولتی و اجرایی اعم از بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و دارایی، دادستانی، دستگاه قضایی، نیروی انتظامی و پلیس بین الملل با این بحث درگیر هستند. درمجموع باوجود ایجاد ساختار و تصویب قوانین اولیه در کشورمان، به دلیل برخی ایرادها و کاستی های ساختاری و قانونی و نیز به علت مشکلاتی که در همکاری های بین المللی داریم، ایران یکی از کشورهایی است که مبارزه با پولشویی در آن با دشواری هایی روبه رو است. نکته حایز اهمیت دیگر این است که ما به عنوان کشوری که در 4 دهه گذشته، همواره قربانی تروریسم و سازمان های تروریستی همچون منافقین بودیم، لازم است نسبت به مبارزه با تامین مالی این گروه ها اقداماتی دوچندان داشته باشیم. آن هم در شرایطی که همزمان به دلیل موقعیت جغرافیایی کشورمان، ازجمله کشورهایی هستیم که بیشترین اصطکاک و درگیری را در بحث مبارزه با مواد مخدر داریم، لازم است توجهی بیشتر به این مهم داشته باشیم. امروزه به دلیل ساختارهای تبیین شده مبارزه با پولشویی، هزینه و سختی کار این رویه ها پایین آمده و می توان با تقویت این ساز و کارها هزینه ها را به حداقل رساند. شاید بتوان به عنوان یکی از نمونه های کوچک مبارزه با تروریسم از طریق سازوکارهای مالی به نحوه برخورد با تروریست هایی که به مجلس حمله کرده بودند، اشاره کرد که از طریق ردیابی تراکنش های بانکی این افراد، اقداماتی موثر در راستای برخورد قضایی با آنها صورت گرفت. درمجموع به نظر می رسد باتوجه به مشکلاتی که در مبارزه با گروه های تروریستی همچون منافقین یا بنیادگرایانی همچون داعش که در مرزهای شرقی نیز فعال هستند، وجود دارد، بتوان با تقویت سازوکارهای مبارزه با تامین مالی تروریسم و از طریق تقویت همکاری های بین المللی بتوانیم به طور موثرتر مبارزه کنیم. در پایان لازم است اشاره ای نیز به هجمه های انتقادی و تخریبی که علیه وزیر امور خارجه صورت گرفت، داشته باشیم که به نظر می رسد، این اقدامات برخی افراد عمدتا ناشی از سازماندهی ای است که از جانب عقبه سیاسی این افراد صورت می گیرد. باید توجه داشته باشیم که آقای ظریف قاعدتا با توجه به اطلاعات بیشتری که در اختیار دارد و طبیعتا باتوجه به ابعاد محرمانه آن، قادر به بیان تمامی جزییات نیست، نگرانی های دوچندان و بجا دارد و این رویه برخورد با ایشان احتمالا صرفا ناشی از همان مسائل جناحی و رقابت با دولت است. در این سال های گذشته شاهد بودیم که آقای ظریف تقریبا هر ماه برای پاسخ به سوالات نمایندگان به مجلس می آید و به نظر می رسد در این مقطع نیز تفاوت خاصی نباشد. درواقع عقبه سیاسی این منتقدان که عمدتا از رقبای دولت هستند و بعضا از مبارزه با پولشویی نیز متضرر می شوند، پشت این تخریب ها هستند اما بعید است که با این شیوه ها راه به جایی ببرند.