آرشیو پنج‌شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۷، شماره ۴۵۱۹
باشگاه اقتصاددانان
۵
پرسش امروز

اقتصاد اسلحه

احسان آذری نیا

بودجه نظامی بسیاری از کشورها به ویژه آمریکا و چین در سال های اخیر به سرعت افزایش یافته و به باور بسیاری از تحلیلگران، این کشورها تقویت توان نظامی و تسلیحاتی خود را برای رونق اقتصاد و گسترش نفوذ در جهان ضروری می دانند. درباره تاثیرات اقتصادی افزایش بودجه نظامی دیدگاه های مختلف مطرح است.

عده ای از کارشناسان می گویند رونق صنعت اسلحه به اقتصاد کمک می کند؛ زیرا برای مثال توسعه فعالیت ها در این بخش سبب ایجاد شغل برای طیفی گسترده از نیروی کار می شود و نیز دستاوردهای فناوری به ایجاد امکانات برای کل جامعه منجر می شود. در مقابل عده ای معتقدند از آنجا که منابع مالی محدود است، افزایش بودجه صنایع نظامی سبب کاهش بودجه دیگر بخش های اقتصاد می شود. به ویژه در اقتصادهای در حال توسعه، رشد بودجه نظامی از استاندارد زندگی مردم می کاهد. در بسیاری از اقتصادها، تصمیم گیری درباره اختصاص بودجه به بخش های مختلف لزوما با در نظر گرفتن خواست مردم انجام نمی شود و نیز ممکن است تصمیم گیرندگان از رشد بودجه صنایع نظامی نفع شخصی کسب کنند. برای مثال در ایالات متحده بسیاری از اعضای کنگره سهامدار شرکت های اسلحه سازی هستند.

با توجه به وابستگی بسیاری از اقتصادها به تولید سلاح و تداوم مسابقه تسلیحاتی، انتظار می رود در سال های آینده بر بودجه نظامی کشورهای مختلف افزوده شود و این درحالی است که اکثر این کشورها به ویژه آمریکا دچار کسری بودجه و بدهی های بزرگ هستند و نیز بخش های بسیار مهم اقتصاد از جمله بهداشت، درمان و آموزش از کمبود بودجه رنج می برد. در مطالب حاضر به وضعیت بودجه نظامی آمریکا، دیدگاه های مختلف درباره تاثیرات اقتصادی افزایش بودجه نظامی، صادرکنندگان بزرگ سلاح، افق صنعت اسلحه سازی و وابستگی اقتصاد آمریکا به صنایع نظامی این کشور اشاره شده است.