دانشگاه عموما همه جا با دوگانه استاد- دانشجو و با هدف دانش اندوزی و توسعه علم شناخته ‏می شود؛ آنچه فلسفه تاسیس و استمرار این نهاد ضروری و اساسی بوده است. اما در سده اخیر، چه ‏در جوامع پیشرفته و چه در کشورهای در حال توسعه، دوگانه دیگری هم با هدف ایفای مسوولیت ‏اجتماعی افراد شکل گرفته، تا به آن حد که در مقاطعی هرچند کوتاه بر نقش نخست دانشگاه غلبه ‏یافته است.

دوگانه دانشگاه - حکومت در قالب چالش کلی آزادی خواهی با قدرت سیاسی حاکم در اشکال مختلفی نمود و بروز یافته است. اهمیت نقش دوم دانشجو و دانشگاه، زمانی بیشتر آشکار می شود که به سبب همین رویکرد، دانشجو، استاد و اساسا دانشگاه، ویژگی مرجعیت