سعدی ادیب و نابغه ای کارآزموده و سفرکرده و جهان دیده بود. وقتی این عبارت ساده و گویا را می نوشته که «قدر عافیت کسی داند که به مصیبتی گرفتار آید»، یقینا به ماجراها و زندگی پرحادثه خود می اندیشیده است؛ به اینکه چگونه وقتی به مصیبت هایی گرفتار آمده بود، قدر عافیت را از ته دل دانسته بود.

سعدی در جایی دیگر در مقایسه عابد و عالم «گفت آن گلیم خویش برون می برد ز موج، وین جهد می کند که بگیرد غریق را». بدیهی است منظور سعدی از این شعر نظر به مقایسه دو طرز تفکر و راه و روش زندگی دارد، اما بازتاب ذهنیت از دوگانه انسان هاست که موجب می شود برخی به برو ن بردن گلیم خویش ز آب بیندیشند، اما هستند کسانی که جهد می کنند که بگیرند غریق را!