آرشیو دو‌شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۸، شماره ۳۴۲۶
صفحه اول
۱
سرمقاله

ظرفیت ایرانیان مهاجر برای کاهش تنش ها

دکتر زهرا کریمی (عضو هیت علمی دانشگاه مازندران)

مهاجرانی که در سراسر جهان زندگی می کنند به عنوان عاملی منفی به حساب نمی آیند. دنگ شیائوپینگ در پاسخ به این سوال که آیا نگران نیست دانشجویان چینی که برای ادامه تحصیل به کشورهای غربی فرستاده می شوند به کشور بازنگردند، گفت: بسیاری به چین بازمی گردند ولی آنهایی که در خارج می مانند نیز به چین علاقه مندند و مایه پیشرفت و افتخار کشورشان هستند. تجربه چین صحت مدعای دنگ را به خوبی نشان داد. مهاجران چینی با اندیشه های جدید، دانش مدرن و سرمایه های مادی خود در معجزه چین نقش بسیار مهمی داشتند. به علاوه مهاجران در هر کشوری پیام آور صلح و دوستی و تحکیم دهنده روابط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بین کشور مبدا و میزبان هستند. متاسفانه ما نه تنها از فرصت ممتاز حضور ایرانیان فرهیخته در سراسر جهان بهره نگرفته ایم، بلکه این فرصت را گاه تهدید شمرده و با برخوردهای منفی با برخی از ایرانیان مهاجر یا دوتابعیتی و اعمال سیاست دور نگه داشتن مهاجران از ایران، زمینه همکاری و بهره گیری از توان بالقوه بالای این گروه برای حل مشکلات اقتصادی- سیاسی کشور را مسدود کرده ایم. در شرایط کنونی، با توجه به فشار فزاینده تحریم های غیرانسانی آمریکا، ایران باید همه امکانات خود را بسیج کند تا از این بزنگاه خطرناک به سلامت عبور کند، ولی متاسفانه نشانه ای از تلاش برای بهره گیری از تمامی امکانات دیده نمی شود و همچنان سیاست هایی دنبال می شود که به جای ایجاد انسجام هر چه بیشتر، به پراکندگی نیروها می انجامد.

بسیاری از ایرانیان مهاجر به ساخت کارخانه، بیمارستان، هتل و... در ایران علاقه مند هستند. دولت ایران می تواند عفو عمومی اعلام کند و امنیت سفر ایرانیان مهاجر را تضمین کند. درباره افراد مشکوک به سرعت نسبت به اخراج (نه زندان) آنان از ایران اقدام کند. ایرانیان مهاجر، حتی بسیاری از کسانی که به برخی از سیاست های موجود انتقاد دارند، شدیدا با تحریم های آمریکا مخالف اند و کارزارهایی را در مخالفت با سیاست های ضدایرانی دولت ترامپ به راه انداخته اند. ولی دولت ایران از نیروی مهم ایرانیان مهاجر برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی آمریکا و دیگر کشورهای جهان در مخالفت با سیاست های نادرست دولت ترامپ استفاده نکرده است. به قول آقای حسین موسویان، دیپلمات اسبق ایرانی، کشورهای عربی به ویژه عربستان و امارات رودخانه ای از دلار در خیابان های واشنگتن جاری کرده اند تا واشنگتن مسیر فشار حداکثری علیه ایران را تا آخر خط برود و در میان راه هم هیچ گونه برنامه گفت وگو و تعاملی با ایران شکل نگیرد. اما عجیب تر اینکه ایران میدان دیپلماسی عمومی در واشنگتن را به طور کامل در اختیار دشمن گذاشته است. صدها هزار ایرانی در آمریکا، ظرفیت عظیمی هستند که اگر عربستان یک صدم آن را داشت، به ایجاد رودخانه دلار در واشنگتن احتیاج نداشت. متاسفانه ایران از این ظرفیت عظیم خدادادی حداقل بهره برداری را هم نکرده است. ایجاد آرامش در فضای داخلی و همکاری با کشورهای حامی توافق هسته ای برجام (اتحادیه اروپا، چین و روسیه) از جمله آزادی رفت و آمد مهاجران ایرانی ساکن کشورهای اروپایی، گام های مهمی برای کاهش پیامدهای تحریم های آمریکا است.