آرشیو چهار‌شنبه ۱ خرداد ۱۳۹۸، شماره ۷۰۶۶
فرهنگی
۶

حسینی زاد و ترجمه ای از برشت

محمود حسینی زاد از جمله مترجمانی است که آثار متعددی از ادبیات آلمانی و افرادی همچون برتولت برشت به فارسی ترجمه کرده. «توران دخت» یکی از تازه ترین ترجمه های او از نمایشنامه ای به همین نام از برشت است که به گفته حسینی زاد، آخرین اثر این نویسنده نامدار به شمار می آید و در آن به توجیه گران قدرت و روشنفکرانی که خود را به قدرت حاکمان خودکامه می فروشند، تاخته است. دربخشی از گفت و گویی که این مترجم ادبیات آلمانی با مهر داشته تاکید کرده است که با خواندن این نمایشنامه -که از جهاتی به رمان هم شباهت دارد- می توان بن مایه های تفکر برشت را به وضوح مشاهده کرد. البته حسینی زاد از نظر ادبی هم جایگاه قابل قبولی برای این نمایشنامه قائل است:«برشت در عنوان این نمایشنامه و زبان اثر، از زبان آلمانی بهره برده و بازی های کلامی داشته است.» او که از حدود چهار دهه قبل کار ترجمه آثار برشت را آغاز کرده معتقد است یکی از تکنیک هایی که برشت در این اثر همچون دیگر نوشته هایش از آن بهره گرفته تکنیک فاصله گذاری است، آنچنان که در این نمایشنامه هم برای انتقاد به دستگاه خودکامه سیاسی از بستر مکانی چین، کشوری بسیار دورتر از آلمان استفاده کرده. به عقیده حسینی زاد آثار برشت سه جنبه دارند، نخست جنبه شاعری اش که گاه از مباحث سیاسی فاصله بسیار می گیرد و رنگ و بویی کاملا عاشقانه پیدا می کند، بعد از آن هم جنبه های نمایشنامه نویسی و نظریه پردازی او. اما نکته ای که در خصوص این نوشته برشت شاید برای مخاطب ایرانی جالب توجه باشد این است که گویا ریشه نمایشنامه «توران دخت» به ایران بازمی گردد، حسینی زاد در همین رابطه هم گفته:«توران دخت افسانه ای است که از ایران به چین رفته است. نمی دانم آن افسانه چه چیزی داشته است. شاید توران دخت آن افسانه، زنی قدرتمند بوده است. جاکومو پوچینی و فردریش شیلر هم درباره اش اپرا ساخته اند. برشت هم به نوع دیگری رویش کار کرده است.»