اگر بخواهیم تحریم ها را با ابزارهای اقتصادی بسنجیم، آنها را چندان موثر نخواهیم یافت. مطالعات انجام شده راجع به تحریم های خارجی نشان می دهد که تنها 5 تا 35 درصد آنها به اهداف خود نزدیک شده اند.

عده ای تحریم های خارجی را به عنوان بدیل جنگ مطرح می کنند. شواهد چنین چیزی را نشان نمی دهد. بررسی اثرات کمرشکن اقتصادی تحریم ها و تلفات انسانی ناشی از آن به ویژه روی ضعیف ترین اقشار جامعه بسیاری اوقات از جنگ شدیدتر است. خانواده محروم یا متوسط پس از بیست ، سی یا چهل سال مشقت زیر بار تحریم ها آسیب شدید می بیند. عزت و کرامت اعضای خانواده نزد یکدیگر و مقابل جامعه ذره ذره ترک برداشته و ریخته و تکه هایش