زمینه یابی تعیین حداقل سن کسب قدرت کنترل و به کارگیری هیجانات برای حل مشکلات در جوانان ایرانی (مبنای پیشنهادی برای تعیین سن مسوولیت کیفری)

در قانون مجازات اسلامی رسیدن به سن بلوغ به عنوان شرط سنی مسوولیت کیفری تعیین گردیده است. این مطالعه با هدف زمینه یابی تعیین حداقل سن لازم برای کسب توانایی کنترل و به کارگیری هیجانات به عنوان مبنای پیشنهادی برای تعیین مسوولیت کیفری با استفاده از مولفه های هوش هیجانی انجام شده است.
در یک تحقیق میدانی از نوع زمینه یاب و پایلوت مولفه های هوش هیجانی افرادسنین 16 تا 25 ساله در سه منطقه کشور با استفاده از آزمون 90 سوالی هوش هیجانی بار- ان، بررسی گردید. تعداد نمونه ها 420 (در هر منطقه 140 نمونه) و به تعداد مساوی افراد مذکر و مونث بودند. اطلاعات بدست آمده از پژوهش با آزمون های آمار استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون Correlation Pearson و آزمون ناپارامتری کولموگروف- اسمیرنوف (Smirnov Kolmogorov -) و استفاده از نرم افزار 15-SPSS، تجزیه و تحلیل گردید.
بر اساس نتایج این پژوهش حداقل سنی که فرد از توانایی های حل مساله، تحمل فشار، خودآگاهی هیجانی، واقع گرایی، عزت نفس، مسوولیت پذیری اجتماعی و کنترل تکانش برخوردار شده است، در افراد مذکر 21 سالگی و در افراد مونث 18 سالگی می-باشد. به عبارت دیگر جوانان در این سنین از قابلیت های کنترل و به کارگیری هیجانات برخوردار می شوند.
به نظر می رسد نوجوانان ایرانی در زمان بلوغ هنوز از توانایی های روانی و مسوولیت پذیری اجتماعی برای اجتناب از رفتار مجرمانه برخوردار نیستند. نتایج این مطالعه ضرورت مطالعات کامل تر برای تعیین سن مسوولیت کیفری افراد را با تاکید بر مولفه های هوش هیجانی پیشنهاد می نماید.