(Brassica napus) ارزیابی مدلهای تجربی و شاخصهای رقابت در تبه بندی ارقام کلزا

به منظور ارزیابی توانایی رقابتی ارقام کلزا در برابر علف هرز خردل وحشی در طی سالهای زراعی 1384 و 1385 در مزرعه (Sinapis arvensis) تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، این آزمایش انجام شد. آزمایش ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار و با آرایش فاکتوریل اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل ارقام کلزا (سال اول: زرفام، طلایه، ساریگل، هایولا 401، هایولا 330، آپشن 500 و آرجی اس 003؛ سال دوم: زرفام، هایولا 330، آرجی اس 003 و آپشن 500) و تراکم علف هرز خردل وحشی (سال اول: 0 و 30 بوته در مترمربع؛ سال دوم: 8 و 16 بوته در مترمربع) بودند. نتایج سال اول نشان داد که این ارقام از نظر عملکرد دانه و شاخصهای رقابتی با یکدیگر اختلاف معنی دار دارند. ،4، 0 از خود نشان داد. رقم آپشن 500 (CI=1/ و 79 CI2=1/ و شاخصهای رقابتی (83 (AWC= رقم زرفام توانایی بالایی در تحمل رقابت (درصد 47 در میان ارقام بود. در سال دوم نتایج (CI=0/ و 09 CI2=0/ و شاخصهای رقابتی (11 (AWC= ضعیفترین رقم از نظر توانایی تحمل رقابت (% 4 نشان داد که ضریب مدل عکس عملکرد رقم زرفام در مقایسه با ارقام دیگر هم در مورد عملکرد دانه و هم عملکرد بیولوژیک کمتر بود و رقم زرف ام بالاترین قدرت رقابت بین گونه ای را نشان داد. نتایج مربوط به برازش داده ها به مدل های افت عملکرد نشان داد که درصد افت عملکرد بیولوژیک در میان ارقام مختلف کلزا کمتر از عملکرد دانه بود که نشانه حساسیت بیشتر عملکرد دانه در قیاس با عملکرد بیولوژیک به رقابت است. در مجموع مشخص شد که کمترین و بیشترین افت عملکرد در میان ارقام کلزا در میان تراک مهای مختلف خردل وحشی به ترتیب مربوط به رقم زرفام و رقم آپشن 500 بود. همچنین، مقایسه مدل های مختلف تجربی افت عملکرد نشان داد که مدل افت عملکرد سطح برگ نسبی علف هرز با حداکثر ضریب تبیین دارای بیشترین کارایی در پیشگویی کاهش عملکرد کلزا می باشد و شاخص رقابت نسبی آن نشان داد که در رقابت خردل وحشی و کلزا، علف هرز. (q> رقیب قو یتر نسبت به گیاه زراعی بوده است.