الگوی تنوع ژنتیکی جمعیت در بادرنجبویه Melissa officinalis L براساس نشانگرهای IRAP

تجزیه تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیت در گیاهان دارویی، گام ضروری در نگهداری، استفاده و اصلاح آن ها است. در این مطالعه، هفت آغازگر طراحی شده براساس توالی های تکراری بلند انتهایی (LTRs) رتروترانسپوزون های جو و ترکیبات آن ها برای تکثیر قطعات DNA از 12 اکوتیپ ایرانی و دو جمعیت خارجی از آلمان و ژاپن براساس تکنیک IRAP استفاده شدند. مجموعه هشت آغازگر با چند شکلی بالا از 28 آغازگر منفرد و ترکیبات ممکن آن ها، 456 نشانگر تکرار پذیر با 95% چندشکلی ایجاد کردند. میانگین شاخص تنوع ژنی نی و شاخص شانون به ترتیب برابر 10/ 0 و 16/ 0 برآورد شد. میزان اطلاعات چندشکلی (PIC) از 22/ 0 تا 32/ 0 با میانگین 27/ 0 و شاخص نشانگر (MI) از 10/10 تا 30/ 29 با متوسط 39/14متغیر بود. تجزیه واریانس مولکولی نشان دهنده تنوع مولکولی درون جمعیتی بالا (30/ 76%) در مقایسه با تنوع بین جمعیتی (70/ 23%) بود. حداکثر و حداقل ناهمگنی ژنتیکی به ترتیب در جمعیت های همدان-2 و قزوین-1 مشاهده شد. براساس داده های IRAP و با استفاده از الگوریتم Neighbor-Joining و ضریب فاصله p-distance، ژنوتیپ های مورد مطالعه به پنج گروه منتسب شدند. روابط جمعیت ها براساس الگوریتم Neighbor-Joining و ضریب ژنتیکی نی بررسی و جمعیت ها در سه کلاستر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نشانگرهای مبتنی بر رتروترانسپوزون ها، مانند IRAP، نشانگرهای کارآ و معتبر برای تعیین سطح تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیت در بادرنجبویه می باشند.