بررسی مشخصه های بیوشیمیایی خون وآسیب شناسی بافتی در مسمومیت تجربی با دیازینون در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)

استفاده از دیازینون جهت کنترل آفات نباتی در بسیاری از مزارع کشاورزی که در مجاورت منابع آب شیرین واقع شده اند رایج می باشد. از اینرو در این مطالعه به بررسی سمیت زیر کشنده این آفت کش ارگانوفسفره به عنوان یک آلاینده بوم سازگان های آبی، بر روی تغییرات آسیب شناسی بافت کبد و تغییرات برخی از فاکتورهای بیوشیمیایی خون ماهی کپور معمولی Cyprinus carpio پرداخته شده است. در این آزمایش ماهی ها به مدت 10، 20 و 30 روز در معرض غلظت زیر کشنده 60 و 120 میکروگرم در لیتر دیازینون قرار داده شدند. افزایش معنی دار (05/0p<) سطح فعالیت آنزیم های آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز، لاکتات دهیدروژناز، کراتین فسفوکیناز در پلاسما و افزایش معنی دار (05/0p<) غلظت گلوکز، آلبومین و کلسترول در خون ماهیانی که در معرض سمیت مزمن دیازینون قرار داشتند در مقایسه با ماهیان گروه شاهد کاملا مشهود بود. با این وجود هیچ گونه تغییر معنی داری (05/0p>) در سطح پروتئین تام پلاسما و گلبولین در خون ماهی های تحت آزمایش مشاهده نگردید. تاثیرات آسیب شناسی بافتی دیازینون بر روی بافت کبد ماهی کپور معمولی، نیز با میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت. بهم ریختگی شکل ظاهری و آرایش سلولی سلول های کبدی، رسوب مواد سیتوپلاسمی و هسته ای، شکل گیری واکوئل در بافت کبدی، نکروز و تخریب ساختار سلول های کبدی و نیز از هم گسیختگی سینوس های خونی در بافت کبد ماهی های تحت تیمار سم دیازینون دیده می شود.