بررسی تنوع ژنتیکی برخی توده های گردوی ایرانی (Juglans regia) استان همدان با استفاده از نشانگرمولکولی SSR

ایران به عنوان یکی از منابع غنی ذخایر ژنتیکی گردو در جهان به حساب می آید. بررسی تنوع ژنتیکی موجود در این ذخایر ژنتیکی جهت شناسایی و معرفی ژنوتیپ های برتر اولین گام در هر برنامه مرتبط با حفاظت و توسعه پایدار کشت گونه-های گیاهی است. نشانگر SSR به دلیل داشتن مزایای فراوان از جمله چند شکلی بالا و وراثت هم بارز نشانگر ایده آل در شناسایی ارقام و مطالعه روابط ژنتیکی توده ها، خصوصا در گیاهان هتروزیگوت دگرگشن مانند گردو می باشند. در این پژوهش تنوع ژنتیکی و ساختار ژنتیکی چهار توده گردو مشتمل بر 28 ژنوتیپ در استان همدان با استفاده از 11 نشانگر SSR بررسی و در مجموع 47 آلل چند شکل شناسایی شد. میانگین تعداد آلل های مشاهده شده به ازای هر مکان ژنی معادل 3/4 آلل بود. تعادل هاردی- واینبرگ درون توده ها برقرار بوده ولی بین توده ها در بیشتر مکان های ژنی برقرار نشد که ممکن است ناشی از فشار گزینش و انتخاب طبیعی در شرایط اقلیمی مختلف باشد. بیش ترین فاصله ژنتیکی بین توده های تویسرکان و ملایر و کم ترین آن بین توده های تویسرکان و سرکان بود. بر اساس شاخص شانون توده های همدان و ملایر به ترتیب دارای بیش ترین و کم ترین تنوع درون جمعیتی بودند. دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ایبر اساس ضریب تشابه نی و به روش UPGMA، توده ها را به 2 گروه تقسیم کرد. دسته بندی توده ها با استفاده از داده های مولکولی با دسته بندی آن ها بر اساس موقعیت جغرافیایی انطباق پیدا کرد.