مشارکت مستقیم غیر نظامیان در مخاصمات مسلحانه

یکی از چالش های کنونی در حوزه حقوق بشردوستانه، پدیده شایع مشارکت مستقیم غیرنظامیان در مخاصمات مسلحانه است. حقوق بشردوستانه به موضوع مشارکت مستقیم غیرنظامیان در نبردها اشاره می کند، اما تعریفی از آن ارائه نمی کند. در نوشتار حاضر، به منظور رفع این خلاء حقوقی بین المللی با طرح پرسش محوری «ماهیت و آثار حقوقی شرکت مستقیم غیرنظامیان در مخاصمات مسلحانه چیست؟»، از طرفی به واکاوی بایسته ها و عناصر سازنده تعریف مشارکت مستقیم، رابطه علیت و رابطه خصمانه حاکم بر مشارکت مستقیم، مصادیق مشارکت مستقیم و تفسیر موسع آن و از طرف دیگر به بررسی اعمال حقوق بشر و اصول بنیادین بشردوستانه بر مشارکت مستقیم و حمایت های حقوقی قابل سلب و غیرقابل سلب از غیرنظامیان شرکت کننده در مخاصمه پرداخته و به این نتیجه می رسیم که در زمان مخاصمه مسلحانه، مشارکتی مستقیم تلقی می شود که فرد غیرنظامی به قصد صدمه به پرسنل و تجهیزات دشمن مرتکب اعمال خصمانه شده باشد و یا در شرف ارتکاب چنین اعمالی باشد. چنین مشارکتی منجر به از بین رفتن مصونیت و محاکمه فرد شرکت کننده می شود.