تاثیر مصرف مکمل بی کربنات سدیم بر پاسخ لاکتات، PH خون و توان هوازی و بی هوازی دانشجویان دختر

از آنجائی که سوخت و ساز سلول به غلظت یون هیدروژن (pH) محیط حساس و وابسته است، کیفیت اسیدی بازی مایعات بدن باید درمحدوده معین و دقیقی تنظیم شود. برای نگهداشتن pH در محدوده مناسب و درنتیجه به تاخیر انداختن خستگی، سیستم های تامپونی مختلفی در بدن عمل می کنند که یکی از آنها سیستم تامپونی بیکربنات می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر مصرف مکمل بی کربنات سدیم بر پاسخ لاکتات، pH خون و توان هوازی و بی هوازی دانشجویان دختر دانشگاه بروجرد بود.

در این تحقیق تجربی از جامعه آماری دانشجویان دختر دانشگاه آزاد بروجرد 63 نفر برای شرکت در تحقیق داوطلب شدند. پس از گرفتن رضایت نامه 30 نفر از آنها بصورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه 10 نفری تجربی، دارونما و کنترل قرارگرفتند. گروه تجربی 300 میلی گرم بی کربنات سدیم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و گروه دارونما نیز به همین اندازه نشاسته که در cc200 آب میوه حل شده بود مصرف کردند. از آزمودنی ها در سه مرحله قبل از مصرف، 5/1 ساعت پس ازمصرف بیکربنات سدیم و پس از فعالیت، (بلافاصله پ س از اجرای آزمونهای پرش عمودی و یک مایل راه رفتن) نمونه خون گرفته شد. البته خونگیری گروه کنترل فقط در دو مرحله (استراحت و پس از فعالیت) انجام شد. به منظور ارزیابی توان هوازی از آزمون یک مایل راه رفتن و برای توان بی هوازی از آزمون پرش عمودی استفاده شد. تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی و برای مقایسه پیش آزمون و پس آزمون گروه های تجربی، دارونما و کنترل از t همبسته استفاده شد. تمام آزمونهای آماری توسط نرم افزار SPSS نسخه 16 و در سطح معنی داری 05/0 α≤ انجام شد.

نتایج نشان داد که: مصرف بیکربنات سدیم بر توان هوازی و بی هوازی دانشجویان دختر تاثیری نداشته است. مصرف بیکربنات سدیم و دارونما هر دو باعث افزایش 26/0 درصدی pH خون شده و از کاهش pH در اثر فعالیت ورزشی جلوگیری نموده اند. همچنین مصرف بیکربنات سدیم بر میزان آنزیم لاکتات دهیدروژناز تاثیر معنی داری نداشته است اما همانند دارونما از افزایش آنزیم لاکتات دهیدروژناز در اثر ورزش جلوگیری نموده است.

از آنجائی که مصرف بیکربنات سدیم باعث افزایش در مقادیر pH خون شده و از کاهش آن در اثر فعالیت جلوگیری نموده و همچنین مصرف بیکربنات سدیم از افزایش آنزیم های لاکتات دهیدروژناز در اثر فعالیت جلوگیری کرده است. بنابراین می توان آنرا به عنوان یک کمک نیروزا در بهبود عملکرد، بویژه در ورزشکاران به کار برد.