بررسی مقایسه ای ساخت اضافه در زبان فارسی بر اساس الگوی های شناختی و غیرشناختی

ساخت اضافه گونه های متفاوتی دارد که بین آنها روابط مبتنی بر توارث (فرایند استعاره سازی از ساخت اولیه-عینی به پیچیده-انتزاعی) وجود دارد. این مقاله به بررسی گونه بنیادین ساخت اضافه و مشتقات آن از دیدگاه شناختی و غیرشناختی می پردازد و از مطالعات در زمانی جهت روشن تر شدن روند استعاره سازی ساخت اضافه در زبان فارسی بهره می گیرد. مطالعات درزمانی ساخت اضافه در زبان فارسی نشان می دهد که گونه بنیادین ساخت اضافه در فارسی به لحاظ تاریخی از حالت اضافی در فارسی باستان مشتق شده و سپس در فرایند استعاره سازی، ساخت های پیچیده تر از آن منشعب شده اند. همچنین در بررسی جنبه های شناختی مسئله سعی شده است که با استفاده از اصول شناختی (همچون روابط توارث، اصل نماسازی و فرضیه رمزگذاری ساحت) نموداری از ساخت اضافه و مشتقات آن ارائه و از این طریق، ساخت بنیادی و ساخت های متعددی که از طریق فرآیند توارث از آن مشتق شده اند مشخص شود. نتایج این تحقیق در راستای تثبیت مفهوم استعاره سازی نشان می دهد که عوامل تجربی و ساختی اولیه و بنیادی در فرآیند مذکور برای شکل گرفتن ساخت های های متاخر نقش اصلی را ایفا می کنند.