گونه شناسی نزاع های دسته جمعی در شهرستان بویراحمد

زاع، نوعی بی نظمی در روابط اجتماعی میان افراد و گروه ها است که یکی از مهم ترین مسائل اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد محسوب می شود. این مسئله پیامدهای اجتماعی گوناگونی را در بر داشته که از مهم ترین آن ها می توان به کاهش ابعاد گوناگون امنیت در جامعه یاد شده اشاره کرد. مقاله حاضر با هدف گونه شناسی نزاع های دسته جمعی در شهرستان بویراحمد تدوین شده است. از آنجا که در این پژوهش تحلیل محتوای پرونده های نزاع دسته جمعی و بازجویی های صورت گرفته از افراد مد نظر بوده، سعی شده، ماهیت و ویژگی های نزاع های جمعی اتفاق افتاده در شهرستان بویراحمد از لحاظ زمینه وقوع درگیری، تعداد افراد شرکت کننده در نزاع جمعی، محل و زمان وقوع درگیری، دامنه صدمات وارد شده، سلاح مورد استفاده، تعداد افراد شرکت کننده در نزاع، نحوه ختم و متغیرهای جمعیتی مربوط به افراد شرکت کننده در نزاع جمعی بررسی شود. روش تحقیق این مقاله اسنادی و استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کمی می باشد؛ داده های این گونه شناسی با ابزار پرسشنامه معکوس و از بررسی 52 پرونده نزاع جمعی و متن بازجویی های 417 نفر از شرکت کنندگان در نزاع جمعی که در حوزه اجرای احکام شماره 1 دادسرای عمومی و انقلاب استان کهگیلویه و بویراحمد موجود است، استخراج شدند. نتایج این پژوهش نشان دادند که جوانان، مردان، مجردها، روستائیان و افراد دارای پایگاه اقتصادی پایین، به میزان بسیار بالایی در نزاع های دسته جمعی شرکت داشته اند؛ افراد دارای تحصیلات زیر دیپلم و بی سواد 64 درصد نزاع های جمعی را به خود اختصاص داده اند. بیشتر نزاع ها در روستاها رخ داده و در شهرها نیز اکثر نزاع ها در معابر عمومی شهر رخ داده اند. در ارتباط با زمینه های بروز درگیری بین گروه ها، مسائل ملکی- زراعی بیشترین میزان را به خود اختصاص داده اند و بعد از آن نیز شوخی ها و بی احترامی های کلامی، مسائل مالی، اختلافات قدیمی، ناموسی، خانوادگی و... در رتبه های بعدی قرار داشته اند. همچنین اکثر سلا ح های مورد استفاده از نوع سرد بوده اند؛ از نظر حجم جمعیت شرکت کننده در نزاع، بیشترین نزاع ها مربوط به نزاع های با 3 تا 10 نفر شرکت کننده بوده است، در 42/3 درصد از پرونده ها سابقه درگیری وجود داشته است که از این میزان تنها 40/9 درصد به مراجع قضایی و انتظامی مراجعه داشته اند و در 36/36 درصد نیز ریش سفیدان وساطت کرده اند. 75 درصد از طرفین درگیر هیچ گونه نسبت خویشاوندی اعم از سببی و نسبی نداشته اند، اما بیشتر افراد غیرخویشاوند (69/2 درصد) سابقه آشنایی با همدیگر داشته اند. در نهایت نیز در 32/7 درصد از پرونده ها طرفین درگیری به یکدیگر رضایت داده اند و بیشترین حکم صادر شده از طرف مراجع قضایی جریمه نقدی به حساب دولت بوده است.