مکان یابی اجرای پروژه های بند سنگ-سیمان و بند گابیونی به کمک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)

بالا بودن میزان فرسایش، کمبود آب و پائین بودن میزان رطوبت در خاک مناطق نیمه خشک، از عوامل محدودکننده در احیا و اصلاح آنها به حساب می آید. با توجه به معضل میزان فرسایش و پایین بودن رطوبت در خاک مناطق مورد بحث، اجرای پروژه های بند سنگ-سیمان و بند گابیونی می تواند یکی از راهکارهای بسیار مناسب برای کاهش فرسایش، تقویت آبخوانها و سفره های آب زیرزمینی در چنین مناطقی باشد. از طرفی مدیریت و تصمیم گیری در انتخاب مکانهای مناسب اجرای چنین پروژه هایی با درنظر گرفتن اینکه باید داده های مکانی و معیارهای متعددی در این انتخاب در نظر گرفته شوند، کار دشواری است. این معیارها شامل معیارهای فنی و اقتصادی-اجتماعی است. برای انجام این پژوهش، حوزه میخوران به مساحت 22/9092 هکتار در استان کرمانشاه، درنظر گرفته شد. در این تحقیق به منظور تصمیم گیری در خصوص مکانیابی مناطق مناسب اجرای پروژه های بند سنگ-سیمان و بند گابیونی، از داده های مکانی متعدد نظیر داده های زمین شناسی، خاکشناسی، هیدرولوژی، توپوگرافی و... به کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی در سه مرحله مورد استفاده قرار گرفته است. لازم به ذکر است که پردازش داده های مکانی در محیط نرم افزاری ARC-GISوGS+ و PCI-GEOMATICA انجام گرفته است. مرحله اول شامل تعیین سطوح سلسله مراتبی متشکل از هدف، معیارها، زیرمعیارها، و عوامل است. طی مرحله دوم، استانداردسازی عوامل و وزندهی معیارها و زیرمعیارها بر اساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و مقایسات زوجی معیارها و زیرمعیارها با ارزشهای ارجحیتی یک تا نه، و نرخ ناسازگاری کمتر از یک دهم در محیط نرم افزاری ARC-GIS و به کمک زیر برنامه AHP انجام پذیرفت. در مرحله آخر، پس از تلفیق این لایه ها، نقشه نهایی مکانهای بهینه اجرای پروژه های بند سنگ-سیمان و بند گابیونی، تهیه گردید. استفاده از این الگو برای مکانیابی سایر پروژه هایی که بر مبنای تجزیه و تحلیل داده های مکانی انجام می شوند، باعث استفاده بهینه از داده های مکانی و صرفه جویی در زمان و هزینه است.