تاملی در فلسفه سریان سنت آزمایش از دیدگاه قرآن

سنت های الهی حاکم بر جامعه و تاریخ از عوامل محرک تاریخ به شمارمی آیند که بسیاری از عوامل روبنایی سیر تاریخ تحت حاکمیت آنان قرار دارند؛ یکی از عام ترین این سنت ها«آزمایش» است که آیات فراوانی از قرآن مجید بدان اختصاص یافته است. در این مقاله اهداف خرد و کلان سریان سنت ابتلا در تاریخ از منظر قرآن مجید بررسی شده است. در یک تحلیل عقلی، سنت آزمایش در قرآن دو هدف کلان «تمحیص و نمایاندن چهره مومنان واقعی» را تعقیب می کند و سایر اهداف، جزئی و زیرمجموعه این دو هدف محسوب می شوند؛ بدین سان تربیت بهترین انسان صالح، ساختن انسان مسئول و تاریخ ساز، رجوع به سوی خدا، قدرشناسی و بسترسازی هدایت، زیرمجموعه هدف کلان تمحیص قرار می گیرند و آشکار کردن مجاهدان، صابران و خائفان، تحت عنوان نمایاندن چهره مومنان واقعی مطرح می گردند.