ارزیابی اثر استفاده از مدل رقومی ارتفاع (DEM) در تخمین بارش ماهانه و سالانه در استان گلستان

بسیاری از مدل های هیدرولوژیکی نیاز به داده های بارندگی با تراکم زیاد دارند. هدف از این تحقیق میان یابی بارندگی ماهانه و سالانه در استان گلستان با داشتن تعداد محدودی داده های نقطه ای می باشد. در این مطالعه روش هایی که در آن ها از ارتباط بین بارندگی و متغیرهای کمکی مانند مدل رقومی ارتفاع (DEM) در تخمین استفاده می گردد با روش هایی که بدون در نظر گرفتن متغیر کمکی به تخمین متغیر می پردازند مورد مقایسه قرار گرفتند. روش های مورد استفاده شامل روش های یک متغیره مانند معکوس مربع فاصله و کریجینگ معمولی و روش های زمین آماری چند متغیره مانند کوکریجینگ، کریجینگ با روند خارجی و کریجینگ ساده با میانگین های موضعی متغیر می باشند. ارزیابی عملکرد روش ها با استفاده از فناوری اعتبارسنجی متقابل و نیز با مقایسه بصری نقشه های بارندگی تولید شده توسط روش های بکار گرفته شده، صورت گرفت. براساس نتایج حاصل از ارزیابی متقابل، روش کوکریجینگ برای ماه های اردیبهشت تا مهر (به جز خرداد ماه)، روش کریجینگ با روند خارجی برای خرداد ماه و روش کریجینگ معمولی برای سایر ماه ها و بارندگی سالانه مناسب ترین روش میان یابی تشخیص داده شد. بدترین روش میان یابی روش معکوس مربع فاصله بود که در آن هم متغیر کمکی و هم همبستگی مکانی بین داده ها در فرآیند تخمین مورد توجه قرار نمی گیرد. اثر قطعه ای نسبی نیم تغییرنما و همبستگی بین داده های بارندگی و ارتفاع ایستگاه ها در عملکرد روش ها موثر بودند. هنگامی که ضریب همبستگی بین ارتفاع و بارش کمتر از 5/0 بود، روش کریجینگ معمولی نسبت به سایر روش-ها از دقت بالاتری در تخمین برخوردار بود.