تخمین تلفات نشت رودخانه زنگمار در شرایط جریان غیر ماندگار با استفاده از مدل ریاضی

بررسی هیدروگراف سیلاب های اندازه گیری شده رودخانه زنگمار بین دو ایستگاه هیدرومتری ماکو در بالادست و پلدشت در پایین دست نشان می دهد حجم سیلاب اندازه گیری شده در ایستگاه پلدشت به مقدار قابل توجهی از حجم سیلاب در ایستگاه ماکو کمتر است. این در حالی است که از بازه مذکور با طول 62 کیلومتر هیچ شاخه فرعی منشعب نمی شود و مقدار تبخیر و برداشت مسقیم از رودخانه در مواقع سیلابی بسیار ناچیز است. از این رو می توان نتیجه گرفت تلفات انتقال در رودخانه مذکور می تواند ناشی از نفوذ آب از بستر و دشت سیلابی باشد. با وجود تلفات نشت، روند یابی سیلاب در رودخانه زنگمار با روش های مرسوم روندیابی امکان پذیر نبوده به همین دلیل لازم است روش های روندیابی بگونه ای اصلاح شوند که تلفات نشت را در نظر بگیرند. در این تحقیق مدلی عددی تهیه شد که در آن معادلات دیفرانسیل جزئی جریان غیرماندگار غیریکنواخت (معادلات سنت- ونانت)، پس از خطی شدن، با روش تفاضل های محدود و تکنیک تناوبی حل شدند. رابطه نشت موسکات به گونه در معادلات مذکور گنجانده شده است تا به طور همزمان نشت در مسیر جریان را نیز محاسبه نمایند. نتایج این تحقیق نشان داد روندیابی سیلاب رودخانه زنگمار با در نظر گرفتن تلفات نشت، موجب می شود مدل نوشته شده، در مقایسه با داده های صحرایی، هیدروگراف خروجی را با دقت خوبی پیش بینی کند. همچنین نتایج روندیابی 13 هیدروگراف سیل مربوط به ایستگاه هیدرومتری ماکو، نشان داد به طور متوسط حدود 74% از حجم هیدروگراف ورودی، در انتقال از ایستگاه ماکو تا ایستگاه پلدشت تلف می شود.