ابن حسام خوسفی پردازشگر عمده شعر مذهبی در قرن نهم

ابن حسام در قرن نهم هجری در روستای خوسف - که اینک شهری است در نزدیکی بیرجند - به دنیا آمد و مزار او زیارتگه اهل دل است. اگر چه همه شاعران مسلمان اشعاری در نعت رسول (ص) و حمد خدای بزرگ سروده اند ولی کسانی که به طور جدی به مسائل مذهبی پرداخته اند خیلی اندکند: ناصر خسرو قبادیانی، مولوی، سعدی، عطار و.... ابن حسام اولین شاعری است که بیش از 95 درصد اشعارش اختصاص به موضوعات مذهبی دارد: تاریخ اسلام، زندگی پیامبر اکرم (ص)، بزرگان صدراسلام که در زمان پیامبر اکرم (ص) زیسته اند، دلایل نبوت حضرت ختمی مرتبت، مدح و منقبت و موالید رسول اکرم (ص) و امام علی (ع)، حضرت فاطمه (س) و ائمه معصومین (ع). ابن حسام زندگی ساده روستایی را برگزیده بود و از طریق کشاورزی گذران عمر می کرد و از نظر مالی به گونه ای بود که گاه برای کاغذ و نوشت افزار با تنگنا مواجه شده است و بارها از نابرابری ها و ستمهای جامعه شکوه سر داده است او بعضا اشعارش را بر دسته بیل نوشته است. وی بدون هیچ چشمداشتی، شعر گفته و از روی سوز و گداز و عشق به خدا و قرآن و پیامبر اعظم (ص) و ائمه معصومین، با مردم زیسته و برای آنها و باورهایشان شعر گفته و با پرهیزگاری، زندگی سالمی داشته است و با درباریان و دربارها هرگز کاری نداشته، مگر این گهگاه انتقادهای تندی از عملکرد آنها کرده است.