تاثیر سطوح آبیاری و تاریخ کاشت بر عملکرد و بازدهی مصرف آب چای ترش (Hibiscus sabdariffa L)

امروزه تغییر الگوی کاشت به سمت گیاهان مقاوم به کم آبی به عنوان راهکاری برای مقابله با خشکی مطرح شده است. به منظور مطالعه ی اثر سطوح آبیاری و تاریخ کاشت بر عملکرد و بازدهی مصرف آب چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.)، آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند انجام شد. مقادیر آبیاری در سه سطح (100، 60 و 20 درصد تبخیر و تعرق گیاه مرجع) به عنوان کرت های اصلی و تاریخ های مختلف کاشت در سه سطح (20 اردیبهشت، 10 خرداد و 30 خرداد) به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدند. آزمایش در قالب طرح کرت های خرد شده به صورت بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که سطوح مختلف آبیاری و تاریخ کاشت اثر معنی داری بر تعداد گل در مترمربع، وزن تر و خشک گل، عملکرد زیست توده کل و بازدهی مصرف آب (گل و زیست توده) داشت. بیشترین تعداد گل در مترمربع (42/62)، وزن تر گل (50/62 گرم در مترمربع)، وزن خشک گل (30/10 گرم در مترمربع)، عملکرد زیست توده کل (3/150 گرم در مترمربع)، بازدهی مصرف آب گل (024/0 گرم بر لیتر آب مصرفی) و بازدهی مصرف آب زیست توده (532/0گرم بر لیتر آب مصرفی) مربوط به تاریخ کاشت اول (20 اردیبهشت) بود. همچنین بیشترین تعداد گل در مترمربع (88/55)، وزن تر گل (40/72 گرم در مترمربع)، وزن خشک گل (46/11 گرم در مترمربع)، عملکرد زیست توده کل (5/142 گرم در مترمربع)، بازدهی مصرف آب گل (042/0 گرم بر لیتر آب مصرفی) و بازدهی مصرف آب زیست توده (897/0 گرم بر لیتر آب مصرفی) مربوط به سطح آبیاری 20% تبخیر و تعرق گیاه مرجع بود. سطوح آبیاری و تاریخ کاشت اثر معنی داری بر شاخص برداشت گل در بوته نداشت. اثر متقابل آبیاری و تاریخ کاشت بر وزن تر و خشک گل، عملکرد زیست توده کل و بازدهی مصرف آب (گل و بیوماس) معنی دار شد. بیشترین مقادیر این صفات مربوط به تیمار تاریخ کاشت 20 اردیبهشت و سطح آبیاری 20% تبخیر و تجمع گیاه مرجع بود. به طور کلی با توجه به بروز سرمای زودرس پاییزه و طولانی بودن دوره ی رشد چای ترش، کشت این گیاه در اقلیم بیرجند توصیه نمی شود. در عین حال نتایج این آزمایش نشان داد که نیاز آبی این گیاه کم است.