برآورد و پهنه بندی رواناب ناشی از بارشهای حداکثر 24 ساعته

روش سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS) که به شماره منحنی (CN) معروف است یکی از روش های متداول در برآورد مستقیم رواناب حاصل از بارش های 24 ساعته است. این روش با در نظر گرفتن ویژگی های خاک، وضعیت هیدرولوژیکی زمین و نیز کاربری آن، مقدار رواناب حاصله از یک بارش را در بخش های مختلف حوضه برآورد می کند. در این مقاله با استفاده از روش فوق مقدار رواناب حاصل از بارش های 24 ساعته برای حوضه سد یامچی (اردبیل) تهیه شده و فاکتورهای تاثیرگذار در تولید رواناب در بخش های مختلف حوضه مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق از آمار بارش های 24 ساعته با دوره بازگشت 5، 25، 50 و 100 ساله استفاده شده است. همچنین با استفاده از تلفیق لایه گروه های هیدرولوژیکی خاک، نوع کاربری و وضعیت هیدرولوژیکی، لایه شماره منحنی (CN) به دست آمد که با استفاده از روابط موجود در مدل، مقدار نگهداشت سطحی خاک و نفوذ برای حوضه محاسبه و در نهایت مقدار رواناب تولیدی حوضه برآورد شد. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین پتانسیل تولید رواناب در بخش های شمالی و غربی حوضه است که با کاربری بایر و نفوذپذیری پایین مشخص شده اند. همچنین برآورد حجم بارش های تبدیلی به رواناب برای چند دوره نشان داد که با افزایش طول دوره، درصد بیشتری از بارش به رواناب تبدیل می شود. برای مثال مقدار رواناب تولیدی از کل بارش در دوره بازگشت 5 ساله از 39 درصد به 55 درصد در دوره 100 ساله می رسد.