داده های توصیفی و روابط کتابشناختی در پیشینه های کتابشناختی کتابخانه های دیجیتالی ایران بر اساس استاندارد آر.دی.ای

شناسایی داده های توصیفی و روابط کتابشناختی به کاررفته در پیشینه های کتابشناختی کتابخانه های دیجیتالی ایران است. میزان انطباق این داده ها که براساس قوانین فهرستنویسی انگلوامریکن ایجاد شده اند، با استاندارد آر.دی.ای سنجیده شده است.
روش/رویکرد پژوهش: کاربردی به روش پیمایشی- توصیفی. روش گردآوری داده ها مشاهده ای و تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از سه سیاهه وارسی استفاده شده است.
عناصر مربوط به نواحی «عنوان و شرح پدیدآور»، «نوع منبع»، «ناحیه نشر» و «ناحیه توصیف فیزیکی» بیشترین کاربرد را در میان هشت ناحیه توصیف کتابشناختی به خود اختصاص داده اند. همچنین بررسی انواع روابط کتابشناختی به کاررفته در پیشینه های کتابخانه های دیجیتالی نشان داد که دو رابطه هم ارز و اشتقاقی بیشترین کاربرد، و دو رابطه همراهی و توالی کمترین کاربرد را داشته اند. انطباق ویژگی های موجودیت های اثر، برداشت، قالب و مدرک استاندارد آر.دی.ای. با داده های توصیفی موجود در پیشینه های کتابشناختی کتابخانه های دیجیتالی نشان داد که اکثریت ویژگی های تعریف شده در موجودیت های اثر، برداشت و مدرک در پیشینه ها وجود نداشته و در موجودیت قالب نیز انطباق بسیار کمی وجود داشته است.
باتوجه به اینکه هر یک از ویژگی های موجودیت های آر.دی.ای. براساس نیازهای تعریف شده در دو الگوی مفهومی پایه آن (اف.آر.بی.آر. و فراد) تعریف شده اند و هر یک قادر به برآوردن یکی از این نیازها هستند، لازم است مفهوم و کارکرد هر یک از عناصر داده ای مورد نیاز برای ارائه در پیشینه های کتابشناختی مشخص و تعریف شوند و به درستی در پیشینه های کتابشناختی ارائه گردند.