بررسی علل شوری و نفوذ آب شور رود های دالکی و حله به آبخوان برازجان

نگهداری محیط زیست، مخصوصا محیطهای آبی از آلاینده های گوناگون، بخصوص شوری، معضلی است که بشر امروز بیش از هر زمان دیگر با آن درگیر است. رود های حله و دالکی از منابع آبهای سطحی با اهمیت در استان بوشهر به شمار می روند. دشت برازجان در شمال استان بوشهر، یکی از دشتهایی است که در آن، شوری آب منجر به بحرانی گردیدن وضعیت آب زیرزمینی شده است. در این تحقیق سعی شده است تا با مطالعات آب-شیمیایی موقعیت و شکل منطقه اختلاط آبهای شور و شیرین، و تاثیر زیانبار کیفی منابع آب سطحی بر منابع آب زیرزمینی، بررسی گردد، که برای اولین بار در مورد این رودها، و با استفاده از روش ها و نمودارهای ترکیبی هیدروژئوشیمیایی انجام گردیده است. نتایج تجزیه های شیمیایی عناصر اصلی از 22 نمونه آب چاه های منطقه، و یک نمونه آب رود نشان می دهد که دلایل شوری آبهای زیرزمینی در این دشت مختلف بوده، و ناشی از ورود آب شور رود های دالکی و حله، و انحلال نمک و گچ سازند های اطراف، و همچنین آبهای میان حوضه ای و نفتی، و پساب کشاورزی در برخی قسمتهای دشت می باشند. نمودار های نسبت یونی، وجود روند خطی واضحی را بین عناصر سدیم و کلر نشان می دهند که حاکی از اختلاط آب شیرین و شور می باشد. نفوذ آب شور رود بخصوص در نواحی مرکزی و شمال غربی دشت، و هجوم کمتر آن به قسمتهای شرقی (به دلیل تغذیه از سازند های آهکی مجاور) است. نتایج این تحقیق نشان می دهند که آبکشی زیاد چاه های منطقه باعث افزایش ضخامت منطقه اختلاط آبهای شور و شیرین گردیده، و لذا افزایش احتمال شوری چاه های آبکشی موجود می گردد. همچنین، آب زیرزمینی منطقه ی برازجان دارای نوع کلروره- سدیک و سولفاته- کلسیک است، که هجوم آب شور ناشی از رود و شورابه ها دلیل این امر می باشند.