کاربرد روش های آمار مکانی در مدل های پیش بینی رویشگاه گونه های گیاهی

هدف از این پژوهش، بررسی کارآیی روش های آمار مکانی در تهیه نقشه خصوصیات خاک برای استفاده در مدل های پیش بینی رویشگاه است. به این منظور، نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک از طریق پلات گذاری در امتداد 3 تا 5 ترانسکت 500-300 متری انجام شد. سطح پلات ها با توجه به نوع گونه های موجود به روش سطح حداقل بین 2 تا 100 متر مربع و تعداد آنها با توجه به تغییرات پوشش گیاهی و روش آماری 30 تا50 پلات تعیین شد. همچنین بر اساس نقشه واحدهای نمونه برداری، 120 پروفیل خاک حفر و از دو عمق 30-0 سانتی متر و 80-30 سانتی متر نمونه خاک برداشت شد. خصوصیات خاک شامل سنگریزه، بافت، رطوبت اشباع، رطوبت در دسترس، آهک، گچ، ماده آلی، اسیدیته، هدایت الکتریکی و املاح محلول (سدیم، کلسیم، منیزیم، پتاسیم، کلر، کربنات، بی کربنات و سولفات) مورد اندازه گیری و آزمایش قرار گرفت. بعد از جمع آوری داده ها با استفاده از رگرسیون لجستیک، رابطه بین حضور گونه Crnulaca monachantha با عوامل محیطی بررسی شد. برای تهیه نقشه پیش بینی رویشگاه این گونه گیاهی، ابتدا نقشه خصوصیات خاک با استفاده از روش های کریجینگ نقطه ای، وزن دهی معکوس فاصله و وزن دهی نرمال فاصله در محیط نرم افزارهای GS+ و Arc GIS تهیه شد. برای ارزیابی دقت نتایج، از روش اعتبارسنجی متقابل (cross validation) با کمک دو پارامتر آماری میانگین انحراف خطا و میانگین مطلق خطا استفاده گردید. نتایج نشان داد که روش کریجینگ نقطه ای در متغیر سنگریزه عمق اول (یعنی 0 تا 30 سانتی متر) با خطای 56/1 و انحراف 048/0 و گچ با خطای 176/0 و انحراف 006/0 دسی زیمنس بر متر، دقت بالاتری نسبت به دیگر روش های مورد استفاده دارد. در نهایت با اعمال رابطه رگرسیون لجستیک به دست آمده بر لایه های اطلاعاتی، نقشه پیش بینی رویشگاه گونه C. monachanthaتهیه شد که دقت آن با ضریب کاپای 98/0 خوب ارزیابی شد.