بهینه سازی زهکش های عرضی شبکه جاده جنگلی با استفاده از مدل CULSED (مطالعه موردی: بخش نم خانه، جنگل خیرود)

جاده های جنگلی مهم ترین عامل تولید رسوب در اکوسیستم های جنگلی اند. به سبب اهمیت این موضوع، تاکنون مدل های زیادی بر اساس روابط تجربی به منظور برآورد رسوب تهیه شده است. در این مطالعه، میزان رسوب سالانه حاصل از شبکه جاده جنگلی بخش نم خانه به صورت تن در سال و با استفاده از مدل CULSED در نرم افزار ArcGIS برآورد شد. لایه های مکانی پایه شامل توپوگرافی، آبراهه ها، جاده ها، و آبروها، و داده های تکمیلی نیز شامل نوع سنگ مادر، میزان پوشش گیاهی، متوسط بارش، عمر جاده، میزان ترافیک، نوع روسازی، و شیب جاده بودند که در مدل استفاده شدند. ابتدا پایگاه داده های رقومی مورد نیاز مدل تشکیل و مدل بر اساس آن اجرا شد. سپس مکان هایی که میزان رسوب بالایی داشتند، مشخص شدند و با تعیین آبروهای اضافی در مکان های مناسب، سعی شد تولید و ورود رسوب به شبکه هیدروگرافی منطقه کاهش یابد. نتایج نشان داد مقدار رسوب با توجه به 38 آبروی موجود در منطقه 2/13 تن در سال است که با افزودن 16 آبروی پیشنهادی در قسمت های دارای رسوب بالا، مقدار رسوب به 5/8 تن در سال، یعنی حدود 36 درصد، کاهش یافت. بنابراین، با توجه به اهمیت کاهش رسوب حاصل از جاده ها در جنگل، مهندسان برای یافتن تعداد و مکان بهینه آبروها، می توانند قبل از ساخت جاده ها از این ابزار استفاده کنند. البته با توجه به داده های مکانی موجود و فقدان مدل بومی، قطعیت کافی در نتایج وجود نخواهد داشت که باید در نظر گرفته شود.