نیروی انسانی مورد نیاز جهت ارائه خدمات دندانپزشکی عمومی در استان اصفهان

به منظور برقراری امکان برنامه ریزی صحیح جهت آموزش و توزیع نیروی انسانی دندانپزشک کشور به اطلاعات امری اجتناب ناپذیر است. مسئله ای که امروز توجه دست اندرکاران و مدیران دندانپزشکی کشور را به خود معطوف کرده است این است که چگونه می توان به وضعیت مطلوب دهان و دندان اقشار جامعه رسید؟ آیا تعداد دندانپزشک فعلی کشور کفاف پاسخگویی به تقاضا و نیاز مردم را می نماید؟ آیا افزایش تعداد دندانپزشکان را حل مناسبی برای دستیابی به آرمان فوق است؟ برای پاسخگویی به سوالات فوق و با هدف کلی تعیین تعداد افراد مورد نیاز جهت ارایه خدمات دندانپزشکی، الگوی برآورد نیروی انسانی دندانپزشکی طراحی گردید. با استفاده از این مدل و استناد به نتایج دو طرح تحقیقاتی و محاسبات انجام شده بر روی آنها، تعداد افراد جامعه که هر دندانپزشک عمومی می تواند پوشش دهد براساس مراجعه مردم و تقاضای آنان (مراجعه و یا عدم مراجعه در عین احساس نیاز برای دریافت خدمت) در شهرهای استان اصفهان محاسبه گرید. با توجه به احتمال تغییرات در برخی رده های ارایه دهنده خدمات دندانپزشکی (بهداشت کاران دهان و دندان و کمک دندانپزشکان تجربی) محاسبه نیروی انسانی مورد نیاز جهت ارایه خدمات دندانپزشکی عمومی ضروری به نظر می رسید. بر حسب این ضرورت یک بار دیگر محاسبات به تفکیک جمعیت شهری و روستایی پس از رویهم ریختن موراد مراجعه به تمامی افرادی که خدمات دندانپزشکی عمومی (مجموع موارد مراجعه به رده های دندانپزشکی عمومی، بهداشتکار دهان و دندان و کمک دندانپزشک تجربی) را اریه می دادند انجام گرفت. در کل استان 891 نفر مورد پرسش قرار گرفتند. براساس نتایج طرح، در سال 77، از هر 100 نفر افراد تحت مطالعه به دلیل وجود مشکل دهان و دندان 77.6 بار تقاضا برای خدمات دندانپزشکی وجود داشته است، اما تنها 40.4 بار مراجعه برای دریافت این خدمات صورت گرفته است.
میزان تقاضا و مراجعه برای دریافت خدمات دندانپزشکی پس از احتساب وزن جمعیتی در جمعیت شهری استان اصفهان به ترتیب 91.97 و 47.88 بار در 100 نفر و در جمعیت روستایی این استان به ترتیب 63.73 و 33.18 با در 100 نفر برآورد گردید. محاسبات نشان داد که هر دندانپزشک عمومی در سال 1377 توانسته است 7377 نفر جمعیت شهری استان اصفهان را تحت پوشش قرار دهد و در صورت مراجعه به آنها خدمت ارایه نماید. اگر همه افرادی که مشکل دهان و دندان را احساس کرده بودند برای درمان مراجعه می نمودند هر دندانپزشک عمومی می توانست 3846 نفر جمعیت شهری این استان را پوشش دهد. به طور کلی هر فرد ارایه دهنده خدمات دندانپزشکی عمومی 6900 نفر از جمعیت شهری و یا 12900 نفر از جمعیت روستایی استان اصفهان را تحت پوشش قرار داده و در صورت مراجعه به آنها خدمات ارایه نموده است. در صورت دسترسی تمام افراد متقاضی به خدمات دندانپزشکی عمومی به ازای هر 3600 نفر جمعیت شهری و یا 7500 نفر جمعیت روستایی یک فرد برای ارایه خدمات دندانپزشکی عمومی مورد نیاز بوده است. در محاسبات فوق، فعالیت دندانپزشکی عمومی به عنوان مبنا انتخاب شده است.
طبق محاسبات انجام شده فعالیت هر بهداشتکار دهان و دندان 0.57 و هر کمک دندانپزشک تجربی 0.12 یک دندانپزشکی عمومی است.