بررسی مقایسه ای کیفیت زندگی دانش آموزان نابینا با همتایان بینای آنها

امروز کیفیت زندگی (Quality of life) به عنوان مفهوم وسیعتری از سلامتی مطرح شده است. از این پژوهش مقایسه کیفیت زندگی دانش آموزان نابینا با همتایان بینای آنها در شهر تهران می باشد. ارزیابی کیفیت زندگی در گروهی از نابینایان (Blindness) و کم بینایان (Low Vision) جامعه می تواند موجب آشنایی بیشتر با جنبه های مختلف کیفیت زندگی آنها شود. در این پژوهش به روش سرشماری، 93 نفر از دانش آموزانن نابینا شامل 18 دختر و 75 پسر، 15 ساله و بزرگتر، ساکن تهران و مشغول به تحصیل در مدارس کودکان استثنایی شهر تهران مورد بررسی قرار گرفتند. گروه مقایسه به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از دانش آموزان عادی مدارس شهر تهران، به تعداد سه برابر دختران و دو برابر پسران نابینا، مورد مطالعه قرار گرفتند. روش جمع آوری داده ها، پرسشنامه کیفیت زندگی و معاینه حدت بینایی (Visual Acuity) می باشد. مطالعه آزمایشی جهت رفع نواقص احتمالی، افزایش پایایی (محاسبه آلفای کرونباخ) (Cronbach Alpha) و افزایش اعتبار سازه ای (از روش تحلیل عامل) (Factor Analysis) انجام گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار آماری SPSS انجام شد.
نتایج نشان داد که بطور کلی بین کیفیت زندگی در دو گروه مورد مطالعه تفاوت معنی دار وجود ندارد ولی تنها در حوزه تحرک (mobility) تفاوت معنی دار حاصل شد (95% CI=10.8 ±0.3, P=0.02). بین کیفیت زندگی و حدت بینایی در دانش آموزان نابینا ارتباط معنی دار مستقیم بدست آمد (P=0.02,r=0.3). سواد پدر و مادر در گروه دانش آموزان بینا به شکل معنی دار بالاتر از دانش آموزان نابینا می باشد (سواد پدر P=0.018، سواد مادر P=0.001). با توجه به نتایج علاوه بر نگرشی جدید بر درک کیفیت زندگی توسط نابینایان (ادراک این گروه از کیفیت زندگی تفاوت معنی دار با دانش آموزان عادی ندارد)، به توسعه تسهیلات حمل و نقل فردی و اجتماعی خاص نابینایان و پیشگیری از پیشرفت نقایص بینایی و تصحیح هرچه کاملتر کاهش بینایی با استفاده از وسایل کمک بینایی جدید و مناسب، توجه داده می شود.