بررسی جایگاه و تحولات فرهنگ در فرآیند جهانی شدن

پدیده ی چند بعدی جهانی شدن که به عنوان مهم ترین عامل تحولات حوزه های مختلف زیست بشری در آستانه هزاره ی سوم میلادی مطرح شده، فرآیند فشردگی فزاینده زمان و فضا و ایجاد جامعه ی جهانی واحد می باشد. این پدیده اگرچه دارای مبانی نظری تاریخی بوده، ولی در واقعیت نتیجه ی گسترش عقل گرایی، سرمایه داری و ظهور نوآوری های فناوری ارتباطات و سازمان های بین المللی می باشد. در این مقاله به روش نظری و شیوه ی تحلیلی-تفسیری و با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانه ای سعی شده جایگاه و تحولات بعد فرهنگ که امروزه به دلایل نمادین بودن، ارتباط داشتن با ذهن، روح و احساسات بشری و هم چنین کاربرد آن در رسانه های گروهی در جایگاه مهم ترین بعد این پدیده قرار گرفته و موجب تشدید سرعت گسترش و دامنه ی نفوذ آن در جهان شده اند، مورد بررسی قرار گیرد. نظریات مربوط به تاثیرات جهانی شدن در این بعد را می توان با کمک نمودار فلسفی هگل چنین ترسیم کرد: نظریه ی اولیه، نظریه ی «فرهنگ واحد جهانی»؛ نظریه ی مقابل، نظریه ی «تنوع و تکثر فرهنگی در جهان» و نظریه ی تولیدی، نظریه ی «فرهنگ جهانی و تنوع محلی». تحول مصادیق فرهنگی در این فرآیند هم نشان دهنده ی نوعی تضاد در واکنش های آن هاست که منشا آن، جدل نیروهای موجود در بطن جهانی شدن می باشد.