مواضع تربیتی و نکات اصلاحی در ادب ابن مقفع

یکی از رویکردهای مهم در ادبیات، رویکرد تربیتی است. در عرصه ی ادبیات، بزرگانی وجود دارند که آثارشان رنگ اخلاقی و تربیتی به خود گرفته است. ابن مقفع از جمله ادیبانی است که در آثار خویش، رفتار انسان را در زمینه های گوناگون مورد توجه قرار داده و به مسائل تربیتی عنایت ویژه ای داشته است. اگرچه پژوهشگران بسیاری با هدف کشف جنبه های زبانی و بلاغی، آثار وی را مورد بررسی قرار داده اند؛ ولی به جنبه تربیتی این آثار چندان توجهی نشده است. این در حالی است که ابن مقفع در آثار ادبی خویش به مسائل تربیتی و ارائه اصول و تبیین مبانی توجهی در خور داشته و کوشش وی در تعیین اهداف تربیتی و پیش بینی راه کارهای تحقق آن بسیار قابل توجه است. در این مقاله با بکارگیری شیوه توصیفی- تحلیلی، سعی بر آن است که اندیشه ها و مبانی تربیتی ابن مقفع در زمینه اصلاح و تربیت با دستیابی به آرای پراکنده وی در کتاب ها و نامه هایش، استخراج و مورد تحلیل قرارگیرد و در پایان به این نتیجه دست یابد که ابن مقفع به عنوان یک ادیب از مربیان و اصلاح گرانی است که در دو زمینه نظری وعملی اثر گذار بوده و مضامین تربیتی که او در آثارش بدان پرداخته، از بهترین نمونه ها برای راه یابی جامعه ی انسانی به سوی زندگی برتری است که سعادت دو جهانی انسان را تضمین می کند.