بررسی آثار تنش خشکی بر شاخص های جوانه زنی چهار ژنوتیپ گونه مرتعی Bromus tomentellus

تنش های محیطی، به ویژه تنش خشکی، از مهم ترین عوامل کاهش و اختلال در مراحل مختلف رشد و نمو گیاهی، به خصوص جوانه زنی، در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. بدین منظور آزمایشی، به صورت فاکتوریل، در قالب طرحی کاملا تصادفی، با چهار تکرار در شرایط آزمایشگاه به اجرا درآمد. در این آزمایش از چهار ژنوتیپ گونه مرتعی Bromus tomentellus (تهران 92، کردستان 630، شهرکرد 3414، و لرستان 9507) و چهار تیمار خشکی (آب مقطر، 3-، 6-، و 9- بار) استفاده شد. در این آزمایش، درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، طول گیاهچه، نسبت طول ریشه چه به طول ساقه چه، وزن خشک گیاهچه، وزن تر گیاهچه، نسبت وزن خشک به وزن تر گیاهچه، سرعت جوانه زنی، و شاخص بنیه بذر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد با افزایش تنش خشکی، به جز نسبت وزن خشک به وزن تر گیاهچه، سایر صفات به طور چشمگیری کاهش یافتند. این کاهش در همه صفات مورد ارزیابی در تغییر پتانسیل از 3- به 6- بار حداکثر بود. به طور کلی، در میان ژنوتیپ های مورد آزمایش، ژنوتیپ لرستان (9507) در پتانسیل های مورد مطالعه جوانه زنی (آب مقطر، 3-، 6-، و 9- بار) مناسبی را نشان داد و از این نظر بر سایر ژنوتیپ ها برتری معنی داری داشت. از پارامترهای مورد ارزیابی، طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر بیشترین واکنش را به تغییر پتانسیل آب نشان دادند. در بین سطوح تنش خشکی، پتانسیل های 6- و 9- بار بهترین سطوح جهت ارزیابی مقاومت به خشکی بودند.