بررسی اثربخشی روش های آموزش مستقیم، آموزش شناختی اخلاق، شفاف سازی ارزش ها، و تلفیقی بر قضاوت اخلاقی دانش آموزان پسرپایه اول دبیرستان ناحیه چهار تبریز

پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی آموزش بر قضاوت اخلاقی پسران دبیرستانی صورت گرفت. آزمودنی های این پژوهش را 150 نفر از دانش آموزان پسر اول دبیرستانی ناحیه چهار تبریز تشکیل می دادند که از یک مدرسه به صورت تصادفی خوشه ایانتخاب شدند. آزمودنی ها در 5 کلاس قرار داشتند. هر کدام از کلاس ها یکی از روش های چهارگانه آموزشی را به صورت کاملا تصادفی دریافت کردند. یکی از کلاس ها به-عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. به منظور جمع آوری اطلاعات از آزمون قضاوت اخلاقی DIT جیمز رست استفاده شد. این آزمون براساس دیدگاه نئوکالبرگی ها تهیه شده و تاکنون بر روی بیش ازیک میلیون نفر اجرا شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که قبل از اعمال روش های آموزشی تفاوت معنی داری بین قضاوت های اخلاقی گروه های مورد مطالعه وجود ندارد (162/=p). اما اعمال روش های آموزشی توانست در سطح قضاوت اخلاقی دانش-آموزان تفاوت ایجاد کند (000/=p). از بین روش های آموزشی، آموزش شناختی اخلاق بیشترین تاثیر را داشت. آموزش شناختی اخلاق روشی است که در آن دانش آموزان ترغیب می شوند تا درباره معماهای اخلاقی به تفکر و تبادل نظر بپردازند. در این روش انواع مختلف معماهای اخلاقی به دانش آموزان ارائه می شود و دانش آموزان نظرات موافق یا مخالف خود را بیان می کنند. سپس به دو گروه موافق یا مخالف تقسیم می شوند و موافقان یا مخالفان دیدگاه های خود را با ذکر دلایل بیان می کنند و طرف مقابل نیز نظرات خود را با دلیل بیان می کند. همچنین روش آموزش مستقیم، برخلاف مطالعات و بررسی های قبلی، جزئ روش های موثر بود. و نیز روش تلفیقی بعد از روش آموزش شناختی دومین روش آموزشی موثر بود. بنابر این می توان نتیجه گرفت که قضاوت اخلاقی منحصرا نتیجه رشدشناختی نیست بلکه از آموزش نیز تاثیر می پذیرد. براین اساس می توان مدعی شد که آموزش توانست در سطح قضاوت اخلاقی گروه های مختلف تفاوت ایجاد کند.