امیل دورکیم و قرائتی عرفی از دین

نگرش امیل دورکیم به مقوله دین، کاملا عرفی است و این مطلب از دو مدخل قابل تبیین و بررسی است. یکی با طرح نظریه ایشان درباب منشا و خاستگاه دین و دیگری تمایزی که ایشان میان امور مقدس و غیر مقدس قائل شده است. وی با طرح نظریه «منشا اجتماعی دین»، دین را جریان تکامل یافته سنت توتمیستی و فراورده بشری دانسته و هرگونه منشا ماوراءالطبیعی و الهی را تلویحا از دین نفی نموده است. همچنین با مرزگذاری میان امور مقدس و غیر مقدس و محصور کردن دین در حوزه مقدسات، عرصه را بر دین تنگ نموده و آن را به بخش های حاشیه ای و نه چندان جدی زندگی رانده است. این مقاله با وارد شدن از این دو مدخل به اندیشه دورکیم به بررسی و نقد اندیشه ایشان در این باب می پردازد. روش این مقاله در مراجعه به آرا، استنادی و در تبیین محتوا، تحلیلی انتقادی است.