اعتبارسازی زبان شناختی پرسشنامه ی کیفیت زندگی لوپوس (LupusQol) در بیماران ایرانی فارسی زبان

کیفیت زندگی یکی از پیامدهای مورد سنجش و مهم در بیماران مبتلا به بیماری لوپوس است. پرسشنامه ی (Lupus quality of life) LupusQol به منظور سنجش کیفیت زندگی این بیماران طراحی شده است. هدف از این مطالعه، اعتبارسازی زبان شناختی این پرسشنامه و بررسی خصوصیات سایکومتریک نسخه ی فارسی آن در ایران بود.

پرسشنامه ی LupusQol به روش استاندارد ترجمه ی Forward-backward به زبان فارسی ترجمه شد و پس از تکمیل توسط بیماران مبتلا به لوپوس ویژگی های سایکومتریک آن سنجیده شد. جهت بررسی پایایی، Cronbach''s alpha کل پرسشنامه و ابعاد آن بررسی شد. جهت بررسی اعتبار ساختار، اعتبار هم گرا و اعتبار افتراقی آن مورد سنجش قرار گرفت. همچنین، اعتبار گروه های شناخته شده با بررسی رابطه ی کیفیت زندگی با عواملی نظیر سن، فعالیت جسمی، وجود بیماری های همراه، فعالیت بیماری و میزان آسیب بیماری سنجیده شد.

تعداد 72 بیمار لوپوس با میانگین سنی 2/10 ± 7/36 سال در مطالعه شرکت کردند. Cronbach''s alpha کل پرسشنامه 94/0 و برای ابعاد آن از 8/0 تا 94/0 متغیر بود. در تمامی ابعاد پرسشنامه ی LupusQol، ضریب همبستگی هر آیتم با حیطه ی مربوط به خود بیش از 4/0 بود (اعتبار هم گرا). ضریب همبستگی هر آیتم با سایر ابعاد در تمام موارد کمتر از رابطه ی آن آیتم با حیطه ی مربوط به خود بود (اعتبار افتراقی). بین سن، فعالیت جسمی، تعداد بیماری های همراه و آسیب بیماری با بیشتر ابعاد پرسشنامه رابطه ی معنی داری وجود داشت (ضریب همبستگی 2/0 تا 4/0).

ویژگی های سایکومتریک نسخه ی فارسی پرسشنامه ی LupusQol در جامعه ی ایرانی قابل قبول است و می توان از این ابزار جهت سنجش کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به لوپوس استفاده کرد.