مقایسه اثرات موکولیتیک گل ختمی ((Alcea sulphurea و برم هگزین بر تغییرات سیستم موکوسیلیاری نای مرغ

گیاه ختمی (Alcea sulphurea)از جمله گیاهانی است که با اثرات دارویی متنوع به ویژه اثر بر سیستم موکوسیلیاری از دیرباز به عنوان داروی رقیق‎کننده و خلط‎آور شناخته شده است.
مطالعه حاضر به بررسی مقایسه اثرات موکولیتیک گیاه ختمی با داروی رایج برم هگزین، با توجه به تغییرات استریولوژیک سیستم موکوسیلیاری نای مرغ می ‎پردازد.
30 مرغ نژاد لگهورن (Leghorn) به طور تصادفی در پنج گروه شش تایی تقسیم شدند. گروه اول شاهد و گروه های دیگر به مدت 12 روز به ترتیب برم هگزین خوراکی، سرم نمکی نبولایز، ختمی خوراکی و ختمی نبولایز (به صورت بخور از طریق ماسک) دریافت کردند. در روز 12 مرغ‎ها کشته و نای آنها جدا شد و پس از تهیه نمونه بافتی و رنگ آمیزی به روش رنگ‎آمیزی اختصاصی (PAS)، تعداد و اندازه غدد موکوسی و مژک ها با استفاده از نرم افزار Image tools III شمارش و اندازه گیری شد.
تعداد و اندازه غدد موکوسی و اندازه مژک ها در گروه ختمی نبولایز به طور معنی داری بیشتر از گروه های شاهد، برم هگزین و سرم نمکی نبولایر بود. در گروه ختمی خوراکی نیز این تعداد بیشتر از سه گروه دیگر بوده، ولی این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود.
نتیجه گیری: با توجه به اثرات موکولیتیک بیشتر عصاره گل ختمی نبولایز نسبت به برم هگزین و از طرفی عوارض جانبی داروهای موکولیتیک، استفاده از آن در بیماری های عفونی تنفسی جهت خلط آوری پیشنهاد می شود.