بررسی ترکیب هیات علمی گروه های پزشکی اجتماعی دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کشور

آموزش نیروی انسانی کارآمد نیاز به دانش تخصصی و برنامه ریزی مناسب دارد. در طول دهه گذشته نقش علوم اجتماعی و سایر رشته های غیربیولوژیکی و غیرکلینیکی در آموزش پزشکی پررنگ تر شده است. علی رغم توجهی که به شیوه های جدید آموزش پزشکی و آموزش مبتنی بر جامعه می شود، هنوز این نگرش بطور مطلوب در دانشگاه ها ایجاد نشده است. تحقیق حاضر به بررسی وضعیت ترکیب هیات علمی گروه های پزشکی اجتماعی در سال 1382 با هدف به کارگیری دانش آموختگان رشته تخصصی پزشکی اجتماعی در گروه های یاد شده در دانشگاه های علوم پزشکی کشور پرداخته است.
در این مطالعه توصیفی- مقطعی، جامعه پژوهش را کلیه گروه های پزشکی اجتماعی کشور تشکیل می دادند. نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد. جهت دستیابی به اهداف پژوهش، چک لیستی حاوی اطلاعات مربوط به پرسنل گروه ها تنظیم و به کلیه دانشگاه علوم پزشکی کشور جهت تکمیل ارسال گردید. داده ها پس از گردآوری، با استفاده از نرم افزار SPSS و با بهره گرفتن از آمار توصیقی (فراوانی مطلق و نسبی) مورد بررسی قرار گرفت.
در کل گروه های پزشکی اجتماعی کشور، تعداد 318 نفر فعالیت داشتند که از این تعداد 209 نفر (7/65 درصد) عضو هیات علمی، 92 نفر (9/28 درصد) عضو غیر هیات علمی و 17نفر (3/5 درصد) نامشخص بودند و تنها دانشگاه علوم پزشکی گیلان تعداد متخصص پزشکی اجتماعی آن در حد استاندارد بود. در 9 گروه پزشکی اجتماعی (32/24 درصد) متخصص اپیدمیولوژی و در 11گروه (7/29 درصد) متخصص آمار حیاتی در حد استاندارد وجود داشت. گروه های پزشکی اجتماعی کرمانشاه و شهید بهشتی در رشته علوم رفتاری/ جامعه شناسی عضو هیات علمی داشتند و بقیه گروه ها فاقد این رشته بودند. در مجموع دانشگاه ها 22 متخصص بالینی در گروه های پزشکی اجتماعی بیشتر از حد استاندارد مشغول به خدمت بودند.
بسیاری از گروه های پزشکی اجتماعی به جای جذب نیروهای هیات علمی مرتبط، براساس نیاز گروه و استاندارد تعیین شده، ردیف های هیات علمی گروه را با تخصص های بالینی، گروه های بهداشتی و رشته هایی که جزء ساختار این گروه نیستند، اختصاص داده اند.