تطبیق نقوش تزیینی معماری دوره تیموری در آثار کمال الدین بهزاد با «گدایی بر در مسجد» تاکید بر نگاره
نویسنده:
چکیده:
حاصل تمهیدات شگرف هنرمندانی چون کمال الدین بهزاد در عرصه نگارگری اواخر سده نهم همبستگی آن با معماری بود. به تصویر درآمدن فضاهای معماری و نقوش تزیینی آن در نگاره ها در بناهای عظیم و باشکوه اطراف هنرمندان ریشه داشت.. تزیینات فراوان سطح بنا که بر حس وحدت و اثربخشی آن می افزود حتی بر لباس پیکره ها نیز نقش بست. بدین ترتیب، اگرچه حضور فضای معماری در تصویر اکثرا به جهت ضرورت داستان به تصویر کشیده شده بود، ساختار نظام مند و هندسی موجود در تزیینات معماری به ابزاری مناسب جهت غنای رنگی، استحکام ترکیب بندی و هماهنگی اجزا در تصویر نیز تبدیل شد.
به رغم استفاده مکرر بهزاد از معماری و تزیینات وابسته به آن در نگاره هایش، آثار وی اغلب از دیدگاه هنرهای تجسمی بررسی شده است. در این پژوهش، ضمن بیان ارزش های هنری نگاره «گدایی بر در مسجد» در حوزه معماری، نقوش تزیینی معماری نگاره با نمونه های به کاررفته در بناهای هم عصر در سمرقند، هرات و ایران تطبیق داده شده است. اهداف این بررسی عبارت است از:الف) مقایسه نقوش تزیینی به کاررفته در آثار معماری به لحاظ ساختار، ترکیب بندی و رنگ با نقوش تزیینی در نگارگری.
ب) محاسبه میزان استفاده از هریک از انواع نقوش تزیینی هندسی، گیاهی و یا کتیبه ای در نگاره «گدایی بر در مسجد» ج) تطبیق محل قرارگیری هریک از نقوش تزیینی معماری در نگاره «گدایی بر در مسجد» با محل قرارگیری آن ها در بناهای معماری هم زمان روش تحقیق این پژوهش توصیفی تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای به دست آمده است. نتایج بررسی حاصل از تطبیق نمونه ها نشان می دهد که در نگاره «گدایی بر در مسجد»، تزیینات منطبق بر بناهای واقعی آن دوره است و می توان این گونه اظهار داشت که تنها نقوش هندسی، گیاهی یا خط نگاره برگرفته از آثار معماری، براساس ترکیبی مشابه یا در فضایی جدید استفاده شده است. بنابراین، می توان از نقوش مذکور به عنوان تزییناتی اصیل و مستند درجهت نقش آفرینی در معماری امروز بهره گرفت.
به رغم استفاده مکرر بهزاد از معماری و تزیینات وابسته به آن در نگاره هایش، آثار وی اغلب از دیدگاه هنرهای تجسمی بررسی شده است. در این پژوهش، ضمن بیان ارزش های هنری نگاره «گدایی بر در مسجد» در حوزه معماری، نقوش تزیینی معماری نگاره با نمونه های به کاررفته در بناهای هم عصر در سمرقند، هرات و ایران تطبیق داده شده است. اهداف این بررسی عبارت است از:الف) مقایسه نقوش تزیینی به کاررفته در آثار معماری به لحاظ ساختار، ترکیب بندی و رنگ با نقوش تزیینی در نگارگری.
ب) محاسبه میزان استفاده از هریک از انواع نقوش تزیینی هندسی، گیاهی و یا کتیبه ای در نگاره «گدایی بر در مسجد» ج) تطبیق محل قرارگیری هریک از نقوش تزیینی معماری در نگاره «گدایی بر در مسجد» با محل قرارگیری آن ها در بناهای معماری هم زمان روش تحقیق این پژوهش توصیفی تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای به دست آمده است. نتایج بررسی حاصل از تطبیق نمونه ها نشان می دهد که در نگاره «گدایی بر در مسجد»، تزیینات منطبق بر بناهای واقعی آن دوره است و می توان این گونه اظهار داشت که تنها نقوش هندسی، گیاهی یا خط نگاره برگرفته از آثار معماری، براساس ترکیبی مشابه یا در فضایی جدید استفاده شده است. بنابراین، می توان از نقوش مذکور به عنوان تزییناتی اصیل و مستند درجهت نقش آفرینی در معماری امروز بهره گرفت.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
در صفحه:
19
لینک کوتاه:
magiran.com/p1242593
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!