موتیف «ابوذر غفاری» در شعر یحیی سماوی

موتیف که در زبان فارسی به آن درون مایه یا بن مایه یا نگار مایه گفته می شود، به عنوان عنصری مهم در نقد و تحلیل متون ادبی، در نقد اروپایی مورد توجه قرار گرفته است. اصل کلمه ی «موتیف» فرانسوی است و در ادبیات به معنای فکر اصلی، موضوع یا لفظ تکرار شونده است. موتیفها در شعر حاوی دلالتهای نمادینی هستند که با روح و اندیشه ها و عواطف شاعر ارتباطی تنگاتنگ و بنیادین دارند.
موتیفها در شعر یحیی سماوی در اشکال و قالبهای مختلفی همچون مضامین، مفردات و رمز مطرح شده اند از جمله مهمترین موتیفهایی که در قالب رمز تجلی یافته، موتیف «ابوذر غفاری» است. این موتیف، بسیار در شعر وی تکرار می شود، اما نه به معنای حقیقی آن، بلکه با دلالتها و دیدگاه های جدید، و اغلب نماد آزادی، ایثار، پایداری، عدالت و نجات دهنده ی مردم از ظلم وستم حاکمان است.
مقاله ی حاضر بر آن است که بر مبنای روش توصیفی - تحلیلی، به موتیف ابوذر غفاری و دلالتهای نمادین آنها در شعر یحیی سماوی بپردازدو در پی پاسخ دادن به سوالات زیر می باشد:- موتیف چیست و در شعر چه کارکردهایی دارد؟
- شاعر تا چه اندازه ای به شخصیت ابوذر به عنوان موتیف، پرداخته است؟
- این موتیف چه تاثیری بر ذهن خواننده دارد؟
- بارزترین دلالتها و نمادهایی که دارد، کدامند؟