بررسی تاثیر ابعاد ساختاری و شناختی سرمایه ی اجتماعی براحساس شهروندی (مطالعه ی موردی: ساکنان 81 سال به بالای شهر مشهد)

در جهان امروز شهروندی یکی از اساسی ترین مفاهیم در حوزه ی مسائل شهری تعریف می شود؛ به گونه ای که بررسی عوامل موثر بر تحقق و یا موانع عدم تحقق این مفهوم در سطوح محلی و شهری مورد توجه بسیاری از محققان و پژوهشگران امر است. جوامع شهری، برای بقای خود نیازمند حضور شهروندانی هستند که از احساس شهروندی بالایی – که به عنوان اصلی ترین مولفه در عمل به شهروندی تلقی می شود – برخوردار باشند. با توجه به اینکه سرمایه ی اجتماعی به عنوان کلید استقرار جامعه ی مدنی مطرح است؛ هدف این تحقیق بررسی تاثیر ابعاد ساختاری (شبکه های مشارکت اجتماعی) و شناختی (اعتماد، اطلاعات و همیاری) سرمایه ی اجتماعی بر احساس شهروندی افراد است. روش تحقیق این پژوهش پیمایشی می باشد و جامعه ی آماری آن ساکنان مناطق 13 گانه ی شهر مشهد هستند که 415 نفر آن ها از طریق نمونه گیری چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شده اند. با استفاده از پرسش نامه، داده های مورد نیاز، جمع آوری و با استفاده از نرم افزار Spss و Amos پردازش شدند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که بین احساس شهروندی و هر یک از ابعاد سرمایه ی اجتماعی رابطه ی مثبت و معنتداری وجود دارد؛ به طوریکه میزان اثرگذاری بعد شناختی سرمایه ی اجتماعی بر احساس شهروندی 434/0 و میزان اثرگذاری بعد ساختاری آن بر احساس شهروندی 289/0 است.
هم چنین نتایج تحقیق بیانگر این مطلب است که در جامعه ی آماری این مطالعه، فلش علیت با حرکت از بعد ساختاری به بعد شناختی سرمایه ی اجتماعی در افزایش احساس شهروندی افراد نقش موثرتری ایفا می کند.