سمیت عضوی عصاره هیدروالکلی چای کوهی (Stachys Lavandulifolia Vahl) در موش سوری ماده

علی رغم رویش گیاه چای کوهی در بسیاری از نقاط ایران و کشورهای منطقه و اثرات آن در کنترل درد، التهاب، اضطراب و دیس منوره، اطلاعات منسجمی در خصوص سمیت این گیاه وجود ندارد. اخیرا طی مطالعه ای سمیت حاد و تحت حاد عصاره گیاه، حداکثر دوز قابل تحمل و پتانسیل سمیت را با تعیین فاکتور No Observable Adverse Effect Level مشخص نمودیم، اما تاثیرات هیستوپاتولوژیکی آن در الگوی مصرف تحت مزمن هدف مطالعه حاضر بود.
در این مطالعه تجربی، 60 عدد موش سوری ماده در گروه آزمایش و شاهد در شرایط استاندارد قرار گرفتند و عصاره تهیه شده با غلظت mg/ml140 در سه گروه دوز خفیف (mg/kg7(، متوسط (mg/kg70)و شدید (mg/kg140) در مدل 45 روزه تجویز شد.
تغییرات معنی دار وزن احشای حیوانات در تعدادی از ارگان های حیاتی دلالت بر سمیت احتمالی عضوی بود، اما بخشی در مطالعات هیستوپاتولوژیک تایید نشد. در پایان روز 45 پاسخ های سمی به صورت ضایعات خفیف در کبد، کلیه و طحال حیوان دیده شد که این ضایعات در پایان دوران بازگشت (روز 90) و پس از گذشت 45 روز از قطع عصاره به وضعیت عادی برگشت کرد.
عصاره چای کوهی می تواند در روند وابسته به دوز ایجاد سمیت عضوی خفیف در کبد، کلیه و طحال نماید، لذا در تجویزهای طولانی مدت دوز های کمتر از mg/kg70 توصیه می شود. با این حال، این اثرات فاقد علائم بالینی بوده و با قطع مصرف عصاره به وضعیت طبیعی قابل برگشت هستند.