تحلیل تشبی هات روضه الانوار

در مقاله حاضر، تشبی هات روضه الانوار، از جهات مختلف ساختاری،موضوعی،ارکان تشبیه،کیفیت وجه شبه، مفرد و مرکب بودن، زاویه تشبیه و...بررسی و تحلیل شده است. سپس با بررسی آماری و بسامدی مباحث، نگرش خواجو در کاربرد تشبی هات بهتر نشان داده شده است.روضه الانوار حاوی 1827بیت و839 تشبیه است، که برحسب مقایسه تعداد ابیات و تشبی هات مشخص می شود که نسبت تشبی هات به ابیات 46% است یعنی تقریبا هر دو بیت حاوی یک تشبیه است.
خواجو، بیشترین مشبه تشبی هاتش را از اوصاف انسانی(7/50%) و مفاهیم مجرد و انتزاعی(8/24%) انتخاب کرده و بیشتر مشبه به تشبی هات را از اشیا(5/32%) و طبیعت(5/18%) اخذ کرده است. از نظر زاویه تشبیه حدود 96% تشبی هات خواجو تکراری و کلیشه ای است و تشبی هات بکر و تازه در روضه الانوار کم است، همچنین گرایش او به تشبی هات مفرد بیشتر است و از تشبی هات مرکب استفاده چندانی نکرده است.