ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ ها و گونه های گلابی با استفاده از خصوصیات مورفولوژیکی

گلابی یکی از محصولات مهم میوه در خانواده گل سرخیان است که بیش از سه هزار سال در مناطق معتدله کشت شده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تنوع ژنتیکی و گروه بندی ارقام مطالعه شده گلابی بر اساس صفات کمی و کیفی مهم و تعیین فاصله ژنتیکی بین آن ها بود. بدین منظور این پژوهش با ارزیابی 47 رقم و ژنوتیپ گلابی از گونه های اروپایی، آسیایی و وحشی در گروه علوم باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران و موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. نتایج ارزیابی صفات بررسی شده نشان داد تنوع بالایی در برخی خصوصیات مانند اندازه میوه، موقعیت بیشترین قطر میوه، شکل میوه، شکل نوک و قاعده برگ وجود دارد. در این بررسی تجزیه کلاستر به روش وارد (Ward) و با استفاده از تمام صفات بررسی شده انجام شد. ژنوتیپ های بررسی شده در فاصله 20 به سه گروه اصلی تقسیم شدند به طوری که گونه آسیایی، گونه های وحشی و گونه اروپایی در گروه های جداگانه قرار گرفتند. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات نشان داد که صفات مرتبط با برگ از جمله طول پهنک و عرض پهنک همبستگی مثبت و معناداری با صفات مرتبط با میوه مانند وزن میوه و اندازه میوه دارد. وزن میوه همبستگی منفی با مقدار قند و اسید داشت. نتایج تجزیه به عامل های اصلی نشان داد، 9 عامل اصلی نزدیک به 80درصد از واریانس کل را توجیه می کند. در بین عامل ها، فاکتور اول و دوم که بیشتر مربوط به صفات کمی مرتبط با میوه و برگ بود نزدیک به 32درصد واریانس را توجیه کرده است.